آشنایی با بهترین دمنوش‌ها برای روده تحریک‌پذیر

سندروم روده تحریک‌پذیر (IBS) یک اختلال گوارشی رایج است که باعث مشکلاتی مانند درد شکم، نفخ، اسهال یا یبوست می‌شود. این بیماری معمولاً به دلیل استرس، رژیم غذایی نامناسب یا اختلالات در عملکرد روده‌ها ایجاد می‌شود. علائم IBS ممکن است متغیر باشد و برخی افراد فقط با درد شکم مواجه شوند، در حالی که دیگران ممکن است مشکلات گوارشی شدیدی مانند اسهال یا یبوست را تجربه کنند.

اگر شما به سندروم روده تحریک‌پذیر مبتلا هستید، نوشیدن انواع دمنوش می‌تواند به تسکین برخی از علائم شما کمک کند. عمل نوشیدن دمنوش خصوصا بهترین دمنوش‌های آرام‌بخش، به خودی خود اغلب با احساس آرامش و راحتی همراه است. از جنبه روانی، این کار می‌تواند به کاهش استرس و اضطراب شما کمک کند. از جنبه فیزیکی نیز، دمنوش‌های گیاهی می‌توانند به شل شدن عضلات شکم و کاهش گرفتگی‌ها کمک کنند.

نوشیدن دمنوش همچنین میزان مصرف مایعات شما را افزایش می‌دهد که به هضم غذا کمک می‌کند. به‌علاوه، تصور می‌شود نوشیدنی‌های گرم نیز می‌توانند در بهبود فرایند هضم موثر باشند.

شما می‌توانید با آزمایش انواع دمنوش‌ها ببینید که بدن‌تان چگونه به هرکدام از آن‌ها واکنش نشان می‌دهد. اگر متوجه شدید که علائم شما بدتر می‌شود، بهتر است آن دمنوش را کنار بگذارید. گاهی ممکن است بخواهید دمنوش‌ها را تغییر دهید یا حتی چند نوع را با هم ترکیب کنید تا ترکیب دلخواه خودتان را بسازید.

دمنوش نعناع

نعناع یکی از گیاهانی است که برای درمان مشکلات گوارشی، به ویژه IBS، استفاده می‌شود. نوشیدن دمنوش نعناع به آرامش روده‌ها کمک می‌کند، درد شکم را کاهش می‌دهد و از نفخ جلوگیری می‌کند.

تحقیقات نشان داده‌اند که روغن نعناع می‌تواند در درمان IBS مؤثر باشد. در یک مطالعه قدیمی، مشخص شد که نعناع می‌تواند با شل کردن بافت‌های دستگاه گوارش در مدل‌های حیوانی به کاهش درد کمک کند، اما هنوز تحقیقات بیشتری روی انسان‌ها نیاز است.

برای استفاده از نعناع در تهیه دمنوش، می‌توانید یک قطره روغن نعناع را به یک فنجان دمنوش گیاهی یا آب گرم اضافه کنید. همچنین می‌توانید از چای نعناع کیسه‌ای یا برگ نعناع خشک برای تهیه دمنوش استفاده کنید.

دمنوش بادیان

بادیان در طب سنتی برای درمان مشکلات گوارشی و بیماری‌های مختلف کاربرد دارد. از جمله بادیان می‌توان به بهبود هضم و آرام شدن معده اشاره کرد.

مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۲ نشان داد که روغن بادیان در آزمایشات حیوانی به عنوان شل‌کننده عضلات مؤثر بوده است. این مطالعه همچنین نشان داد که بادیان می‌تواند به درمان یبوست که یکی از علائم IBS است، کمک کند. البته این مطالعه تنها ۲۰ شرکت‌کننده داشت.

بادیان همچنین خاصیت ضد درد و ضد التهابی دارد. در یک تحقیق دیگر در سال ۲۰۱۶، افرادی که کپسول روغن بادیان مصرف کرده بودند، پس از ۴ هفته شاهد بهبود علائم IBS خود بودند. اما با این حال، برای درک بهتر نحوه اثرگذاری روغن بادیان بر IBS نیاز به مطالعات بیشتری داریم.

برای استفاده از بادیان در تهیه دمنوش، یک قاشق غذاخوری دانه بادیان را در هاون له و خرد کرده و به دو فنجان آب جوش اضافه کنید. این مخلوط را برای ۵ دقیقه بجوشانید تا طعم دلخواهتان حاصل شود.

دمنوش زردچوبه

زردچوبه خاصیت ضد التهابی و بهبود هضم دارد. یک بررسی در سال ۲۰۲۲ نشان داد که داروهایی که حاوی کورکومین، ماده فعال زردچوبه هستند، می‌توانند به تسکین علائم IBS و بهبود کیفیت زندگی کمک کنند. حتی در تحقیقات خواص زردچوبه در درمان علائم IBS نیز دیده شده است.

برای استفاده از زردچوبه در تهیه دمنوش، از زردچوبه تازه یا پودر شده استفاده کنید. همچنین می‌توانید زردچوبه را در غذاها به عنوان ادویه استفاده کنید.

دمنوش رازیانه

رازیانه برای کاهش گاز، نفخ و اسپاسم‌های روده‌ای مفید است. این گیاه به شل شدن عضلات روده کمک کرده و از یبوست جلوگیری می‌کند.

یک مطالعه در سال ۲۰۱۶ نشان داد که ترکیب روغن رازیانه و کورکومین در درمان IBS نتایج مثبتی به همراه داشته است. پس از ۳۰ روز، اکثر افراد بهبود علائم و کاهش درد شکم را گزارش کردند. کیفیت کلی زندگی آن‌ها نیز افزایش یافت. یک تحقیق دیگر در سال ۲۰۱۸ نشان داد که ترکیب عصاره‌های زردچوبه با روغن رازیانه به کاهش شدت علائم IBS و بهبود کیفیت زندگی کمک کرده است.

دمنوش رازیانه در فهرست غذاهای با FODMAP بالا قرار دارد (کربوهیدرات‌های کوتاه‌زنجیر که معمولاً باعث تحریک روده می‌شوند)، بنابراین اگر رژیم غذایی کم FODMAP دارید، قبل از اضافه کردن آن به رژیم غذایی خود با پزشک مشورت کنید.

برای استفاده از رازیانه در تهیه دمنوش، ۲ قاشق غذاخوری دانه‌های رازیانه را در هاون خرد کرده و به یک فنجان آب جوش اضافه کنید. این مخلوط را برای حدود ۱۰ دقیقه دم کنید. خواص دمنوش رازیانه با عسل را هم برای IBS دست‌کم نگیرید.

دمنوش بابونه

بابونه به دلیل خواص درمانی‌اش یکی از محبوب‌ترین گیاهان برای درمان مشکلات مختلف گوارشی است. تحقیقات نشان داده که بابونه می‌تواند علائم IBS را تسکین دهد. از جمله خواص دمنوش بابونه می‌توان گفت که، بابونه معده را آرام کرده، گاز را از بین می‌برد و از تحریک روده جلوگیری می‌کند. یک مطالعه در سال ۲۰۱۵ نشان داد که علائم IBS پس از مصرف بابونه به‌طور قابل‌توجهی کاهش یافته و اثرات آن تا چند هفته بعد از قطع مصرف بابونه ادامه داشت. اما با این حال، پیش از مصرف چای بابونه برای IBS، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید، زیرا بابونه جزء مواد غذایی با FODMAP بالا است. اما برای برخی افراد، می‌تواند مفید باشد.

برای استفاده از بابونه، می‌توانید از چای بابونه کیسه‌ای یا برگ‌های خشک بابونه برای تهیه چای استفاده کنید.

دمنوش زنجبیل

دمنوش زنجبیل یک درمان سریع و مؤثر برای تهوع به حساب می‌آید. ریشه زنجبیل خام سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها و خواص ضد التهابی و ضد زخم معده است که می‌تواند به کاهش علائم IBS کمک کند. علاوه بر این، زنجبیل خاصیت ضد درد و ضد تهوع دارد که می‌تواند ناراحتی‌های معده و درد را تسکین دهد.

چای زنجبیل همچنین به حرکت غذا در روده‌ها کمک کرده و فرایند هضم را تسهیل می‌کند. تحقیقات نشان می‌دهند که بسیاری از افراد برای مشکلات گوارشی از زنجبیل استفاده می‌کنند و این گیاه علاوه بر فواید گوارشی، خواص دیگری نیز دارد.

دمنوش گل قاصدک یا دندلیون

دمنوش گل قاصدک یا دندلیون می‌تواند برای کاهش نفخ مفید باشد. این دمنوش به عنوان یک مدر عمل کرده و میزان تولید ادرار را افزایش می‌دهد. علاوه بر این، دمنوش دندلیون برای دستگاه گوارش فواید دیگری نیز از جمله تسکین یبوست و آرامش ناراحتی‌های گوارشی دارد.

دندلیون به عنوان یک ملین ملایم عمل کرده و تولید صفرا را تحریک می‌کند که در نتیجه به تجزیه چربی‌ها کمک می‌کند. همچنین، این گیاه به پاکسازی روده‌ها کمک می‌کند و می‌تواند گزینه خوبی برای افرادی باشد که رژیم غذایی خاص یا محدود دارند.

دمنوش‌های دیگر

دمنوش‌های دیگری که به‌طور معمول توسط متخصصان سلامت برای درمان IBS توصیه می‌شوند، شواهد علمی کافی ندارند و تنها بر اساس تجربیات مردم استفاده می‌شوند. این دمنوش‌ها عبارت‌اند از:

• دمنوش شیرین‌بیان
• دمنوش گزنه
• دمنوش اسطوخودوس

نتیجه‌گیری

برای پیدا کردن دمنوش مناسب برای تسکین علائم خود، می‌توانید انواع مختلفی از دمنوش را امتحان کنید. ممکن است برخی دمنوش‌ها برای شما مؤثرتر باشند. همچنین می‌توانید نوشیدن دمنوش را به یک عادت روزانه تبدیل کنید و زمان خاصی را برای آرامش و بهبودی اختصاص دهید. هنگام نوشیدن دمنوش، به بدن خود گوش دهید و اگر علائم شما بدتر شد، یک هفته از مصرف آن دمنوش خودداری کرده و دمنوش جدیدی را امتحان کنید. همچنین بهتر است علائم خود را ثبت کنید.

قبل از استفاده از انواع دمنوش برای درمان IBS، حتماً با پزشک مشورت کنید. اگر عوارض جانبی مشاهده کردید، مصرف آن‌ها را متوقف کنید.

سؤالات متداول

آیا دمنوش بهتر از قهوه برای IBS است؟

قهوه حاوی کافئین است که می‌تواند علائم IBS را تشدید کند. دمنوش‌های گیاهی بدون کافئین انتخاب بهتری هستند زیرا کمک می‌کنند تا علائم IBS کنترل شوند.

آیا دمنوش می‌تواند علائم IBS را تشدید کند؟

نوشیدنی‌های کافئین‌دار، مانند چای سیاه و اولانگ، ممکن است علائم IBS را تشدید کنند. اما دمنوش‌های گیاهی بدون کافئین برای IBS ایمن‌تر هستند.

چه چیزی را نباید به دمنوش خود اضافه کنید؟

برای جلوگیری از تشدید علائم IBS، از افزودن مواد محرک غذایی مانند شیر و برخی شیرین‌کننده‌ها به چای گیاهی خود خودداری کنید.