ترشی گوجه سبز یکی از چاشنی‌های خاص و کم‌نظیر در سفره ما ایرانی‌ها است که به‌واسطه طعم خاص و ارزش غذایی‌اش، جایگاهی ویژه در میان چاشنی‌های سنتی دارد. گوجه سبز، در حالت خام سرشار از ویتامین C، آنتی‌اکسیدان‌ها و ترکیبات مفیدی مانند پلی‌فنول‌ها است؛ اما وقتی آن را به صورت ترشی در می‌آوریم، بخشی از خواص گوجه سبز حفظ می‌شوند و در کنار آنها، مزایای دیگری نیز برای بدن خواهد داشت.
از نظر تأثیر بر سیستم گوارش، ترشی گوجه سبز می‌تواند به تحریک اشتها کمک کند و به‌خصوص در کنار غذاهای سنگین، هضم را آسان‌تر کند. همچنین، مصرف متعادل آن می‌تواند باعث تقویت سیستم ایمنی بدن شود و به‌دلیل خاصیت اسیدی ملایم، به کنترل باکتری‌های مضر در دستگاه گوارش کمک کند.
نکته‌ای که این نوع ترشی را از سایر چاشنی‌ها متمایز می‌کند، حفظ طعم اصیل میوه در کنار تغییرات ایجادشده از فرآیند تخمیر است. برخلاف بسیاری از ترشی‌ها که در آنها مواد اولیه طعم اصلی خود را از دست می‌دهند، در ترشی گوجه سبز، طعم و ساختار اصلی میوه حفظ می‌شود و همین موضوع، آن را به یک گزینه محبوب و ارزشمند در کنار غذاهای سنتی ایران و حتی غذاهای مدرن تبدیل کرده است.
مواد لازم برای تهیه ترشی گوجه سبز
- گوجه سبز سفت و سالم: ۵۰۰ گرم
- سیر: ۳ تا ۴ حبه
- سبزی معطر تازه (مثل گشنیز یا ترخون): ۵۰ گرم
- آب جوشیده و سردشده: ۲ پیمانه
- سرکه سفید یا سرکه انگور: ۱ پیمانه
- نمک بدون ید: ۱ قاشق غذاخوری
این مقدار برای یک شیشه حدوداً یک لیتری کافی است. در صورت تمایل می‌توانید این اعداد را کم و زیاد کنید تا مقدار ترشی را با توجه به اندازه نیازتان تهیه کنید.
طرز تهیه ترشی گوجه سبز
در این بخش، مراحل تهیه ترشی گوجه سبز را به‌صورت مرحله به مرحله توضیح می‌دهیم تا بتوانید آن را در سریع‌ترین زمان ممکن و به روشی ساده در خانه تهیه کنید.
مرحله اول: شست‌وشو و خشک‌کردن مواد
گوجه سبزها را خوب بشویید و با دستمال کاغذی خشک کنید. برای تهیه ترشی، باید گوجه‌ها کاملاً خشک باشند تا ترشی کپک نزند. سیرها را پوست بگیرید. سبزی معطر را هم شسته، خشک و در صورت دلخواه خرد کنید.
مرحله دوم: ترکیب کردن مواد
یک شیشه تمیز و خشک آماده کنید. گوجه سبزها را به‌آرامی داخل آن بریزید. لابه‌لای گوجه سبزها، سیر و سبزی قرار دهید تا عطر این مواد به‌صورت یکنواخت در ترشی پخش شود.
مرحله سوم: آماده‌سازی محلول ترشی
در ظرفی جداگانه، آب، سرکه و نمک را مخلوط کرده و هم بزنید تا نمک کاملاً حل شود. این محلول باید شفاف و یکنواخت باشد.
مرحله چهارم: ریختن محلول روی مواد ترشی
محلول را داخل شیشه بریزید تا سطح گوجه سبزها را کاملاً بپوشاند. در نهایت باید بدانید که، نباید فضای خالی در بالای شیشه باقی بگذارید.
مرحله پنجم: بستن در شیشه و نگهداری از ترشی
درب شیشه را محکم ببندید و آن را در جای خنک و دور از نور مستقیم نگه دارید. ترشی معمولاً پس از ۲ تا ۳ هفته آماده مصرف است.
نکات تکمیلی در تهیه ترشی گوجه سبز
- برای تهیه ترشی گوجه سبز، از گوجه سبزهای سفت، بدون ترک‌خوردگی یا له‌شدگی استفاده کنید. میوه‌های نرم یا لک‌دار باعث کپک زدن ترشی یا تغییر طعم ترشی می‌شوند.
- قبل از استفاده ظرف انتخابی، شیشه‌ها را با آب جوش ضدعفونی کرده و اجازه دهید کاملاً خشک شوند. هرگونه رطوبت اضافه در شیشه، احتمال کپک را افزایش می‌دهد.
- سرکه سفید طعم تندتر و تیزتری ایجاد می‌کند؛ سرکه انگور یا سیب طعم ملایم‌تری دارد. انتخاب نوع سرکه به ذائقه شما بستگی دارد.
- نمک باید بدون ید باشد، چون ید باعث نرم‌شدن یا تیره‌شدن رنگ گوجه سبز می‌شود. مقدار نمک نه خیلی کم (برای جلوگیری از کپک) و نه زیاد (که ترشی را شور کند) باشد.
- می‌توانید چند عدد فلفل سبز تند، چند دانه فلفل سیاه یا حتی تخم گشنیز برای طعم‌دهی بیشتر به شیشه اضافه کنید.
- بعد از باز شدن درب شیشه، ترشی را در یخچال نگهداری کنید. اگر سطح ترشی دچار کدری یا کپک شد، بهتر است دیگر از آن استفاده نکنید.
- اگرچه ترشی بعد از حدود ۲ تا ۳ هفته قابل خوردن است، اما طعم واقعی و جاافتاده‌ی آن معمولاً بعد از یک ماه شکل می‌گیرد.
- بهترین سبزی برای ترشی گوجه سبز گشنیز تازه است که هم طعم خوبی دارد و هم با طبع میوه هماهنگ است. اگر گشنیز در دسترس نبود، می‌توان از ترکیب نعناع خشک، ترخون یا حتی مرزه استفاده کرد. سبزی باید تازه، خوش‌عطر و کاملاً خشک باشد تا در طول نگهداری، باعث کپک‌زدگی نشود.
- به‌جای استفاده از محلول آب و نمک، می‌توانید ترشی را فقط با سرکه سفید تهیه کنید. این روش باعث می‌شود طعم ترشی تندتر و ماندگاری آن بیشتر شود. اگر از سرکه خالص استفاده می‌کنید، نیازی به افزودن آب نیست، اما همچنان باید از نمک کافی برای جلوگیری از فاسد شدن استفاده شود.
- گوجه سبز را می‌توان با میوه‌های دیگری مانند آلوچه، زردآلو یا هلو ترکیب کرد. این ترکیب‌ها، طعم ترشی را از حالت یکنواخت خارج می‌کنند. انتخاب میوه‌های نیمه‌رس و سفت در این نوع ترکیب‌ها، مانع از نرم‌شدن بیش از حد آنها در فرآیند ترشی‌اندازی می‌شود.
ترشی گوجه سبز یکی از چاشنی‌های سنتی و خوشمزه است که بسیار آسان آماده می‌شود و می‌توان آن را در کنار غذاهایی مثل لوبیا پلو، کتلت یا خوراک‌های گوشتی، استفاده کرد تا هم غذاها طعم بهتری بگیرند و هم هضم آنها راحت‌تر شود.
