اسهال مشکلی‌ست که به خصوص در فصل تابستان و به دلیل گرمازدگی اتفاق می‌افتد. بیشتر افراد حداقل سالی یک یا دو بار، یک دوره اسهال را تجربه می‌کنند که طی دو روز از بین می‌رود. خوشبختانه غذاهای زیادی وجود دارند که می‌توانند به فرد کمک کند علائم اسهال را کاهش دهد. مصرف برخی خوراکی‌ها نیز می‌تواند در جلوگیری از اسهال موثر باشد.
چه اسهال به دلیل آلرژی یا مسمومیت غذایی ایجاد شود یا در اثر یک بیماری مزمن مانند سندرم روده تحریک پذیر یا بیماری کرون بوجود بیاید، رژیم غذایی و اسهال ارتباط پیچیده‌ای با یکدیگر دارند. حتی اگر مشکلات سلامتی طولانی دارید که سیستم هاضمه شما را دچار مشکل کرده است، رژیم غذایی می‌تواند تا حد زیادی بر دستگاه هاضمه‌تان تاثیر بگذارد. در ادامه این مقاله از وبلاگ اسنپ مارکت قصد داریم به بررسی این‌که چه خوراکی‌هایی در کاهش علائم اسهال موثرند، بپردازیم.
مواد غذایی مفید
هنگامی که دچار اسهال می‌شوید، غذاهای خاصی وجود دارند که با کمک به دستگاه هاضمه، می‌توانند بدن شما را دوباره به حالت اولیه بازگردانند. همچنین غذاهای خاصی وجود دارد که در صورت بروز اسهال باید از آن‌ها اجتناب کنید.
خوراکی‌های راحت هضم
از جمله چه خوراکی‌هایی که در کاهش علائم اسهال موثرند، می‌توان به مواد غذایی راحت هضم اشاره کرد. هنگام بهبود اسهال، فرد باید غذاهای راحت هضم و ملایم بخورد که هضم آن راحت باشد و به جذب آب از مدفوع کمک کند. برخی از این خوراکی‌ها شامل موارد زیر هستند:
- غلات گرم مانند آرد جو دوسر، خامه گندم یا فرنی برنج
- موز
- سیب
- برنج سفید ساده
- انواع نان یا نان تست
- سیب زمینی آب پز
- کراکر بدون ادویه
این غذاها می‌توانند به ویژه در روز اول مقابله با اسهال مفید باشند. خوردن بسیاری از وعده‌های غذایی کوچک در طول روز می‌تواند باعث شود که دستگاه گوارش بیش از حد فعالیت نکند.
پروبیوتیک
غذاهای پروبیوتیک، مانند ماست و کفیر می‌توانند در بعضی موارد کمک کنند، اما در موارد دیگر، پروبیوتیک‌ها ممکن است سیستم هاضمه را بیش از پیش تحریک کنند. پروبیوتیک‌ها با بهبود تعادل باکتری‌های خوب و بد روده به هضم غذا کمک می‌کنند. با این حال، محصولات لبنی می‌توانند دستگاه هاضمه را تحریک کنند، در چنین شرایطی مصرف منابع غیر لبنی پروبیوتیک مانند کلم ترش توصیه می‌شود.
نوشیدنی‌های مفید
مایعات نیز برای بازیابی، حیاتی هستند. افراد مبتلا به اسهال باید در طول روز آب زیادی بنوشند و پس از هر بار دفع باید یک فنجان آب بیشتر بنوشند. نوشیدن آب فراوان از کمبود آب بدن جلوگیری کرده و هرگونه سموم را از بدن دفع می‌کند. با این وجود، بدن علاوه بر آب، مواد معدنی و الکترولیت‌ها را نیز از طریق اسهال از دست می‌دهد. مردم باید سعی کنند مایعات حاوی مواد معدنی و الکترولیت‌ها را برای جبران مجدد مواد از دست رفته بنوشند. از جمله نوشیدنی‌های موثر در کاهش علائم اسهال که منبع الکترولیت‌ها و مواد معدنی هستند، می‌توان به این موارد اشاره کرد:
- آب گوشت
- آب نارگیل
- آب الکترولیت دار
- نوشابه انرژی زا یا ورزشی
- خوراکی‌های مضر
مواد غذایی مضر
بسیاری از غذاها می‌توانند دستگاه هاضمه را تحریک کرده و اسهال را بدتر کنند. این غذاها شامل موارد زیر هستند:
غذاهای تند و پر ادویه
غذای پر ادویه و تند می‌توانند باعث تحریک دستگاه گوارش شوند. به همین دلیل افراد مبتلا به اسهال باید به مصرف غذاهای راحت هضم روی بیاورند، زیرا کمترین خطر تحریک دستگاه گوارش را دارند.
غذاهای سرخ شده
حین درمان اسهال، خوردن غذاهای پر چرب توصیه نمی‌شود. هضم چربی و روغن اضافه شده به مواد غذایی سرخ شده برای دستگاه گوارش حساس دشوار است و علائم را بدتر می‌کند. به جای آن فرد می‌تواند سبزیجات آب پز یا بخارپز و پروتئین‌های بدون چربی بخورد.
غذاهای قندی و شیرین کننده‌های مصنوعی
قندهایی که به روده بزرگ منتقل می‌شوند، می‌توانند فعالیت باکتری‌های حساس مختل کرده و اسهال را بدتر کنند. این قندها در آبمیوه و میوه‌های پر قند وجود دارند. افراد مبتلا به اسهال نیز باید از شیرین کننده‌های مصنوعی خودداری کنند، زیرا برخی از آن‌ها می‌توانند اثر ملین داشته باشند.
غذاهای پر فیبر
فیبر به فعال بودن سیستم گوارش کمک می‌کند. معمولا فیبر ماده‌ای مفید است، اما وقتی بدن سعی در بهبودی اسهال دارد، فیبر ممکن است علائم را بدتر کند. فیبرهای نامحلول مقصر اصلی هستند و می‌توان آن‌ها را در این خوراکی‌ها یافت:
- غلات کامل مانند گندم، برنج و جو
- نان سبوس دار
- غلات
- آجیل و دانه‌ها
فیبرهای محلول، مانند پکتین موجود در سیب و موز، در واقع می‌توانند به بهبود اسهال فرد کمک کنند، با این وجود فرد باید حداقل در روز اول بروز علائم، مصرف خود را محدود کند.
سایر غذاهای مضر
از دیگر غذاهایی که می‌توانند روده‌ها را در حین اسهال تحریک کنند، می‌توان به این موارد اشاره کرد:
- پیاز و سیر
- غذاهای فرآوری و بسته بندی شده
- سبزیجات خام
- غذاهایی که در روده گاز تولید می‌کنند، مانند کلم، کلم بروکلی و گل کلم
- مرکبات
- گوشت‌های چرب، از جمله ساردین و گوشت گوساله
- محصولات لبنی
نوشیدنی‌های مضر
نوشیدنی‌های کافئین دار مانند قهوه، چای و نوشابه سیاه می‌توانند بیش از حد سیستم گوارش را تحریک کرده و علائم را بدتر کنند. نوشیدنی‌های گازدار ممکن است علائم دیگری مانند نفخ و گرفتگی را نیز ایجاد کرده یا در بروز آن‌ها نقش داشته باشند. همچنین، افراد باید از مصرف الکل در صورت ابتلا به اسهال خودداری کنند. بسیاری از نوشیدنی‌های انرژی زا حاوی الکترولیت هستند و می‌توانند به کمبود آب بدن کمک کنند، اما اغلب حاوی قندهای اضافه شده یا شیرین کننده های مصنوعی هستند. در چنین شرایطی، آب نارگیل یا آب تقویت شده با الکترولیت گزینه‌های بهتری خواهند بود.
[the_ad id=”6339″][the_ad id=”6182″]
درمان
علاوه بر پیروی از یک رژیم غذایی که به تسکین اسهال کمک می‌کند، چندین روش درمانی دیگر نیز وجود دارد که فرد می‌تواند برای بهبودی سریع استفاده کند. از دیگر درمان‌های اسهال می‌توان به مصرف داروهای بیسموت ساب سالیسیلات (Pepto Bismol) و ایوپرامید (Imodium) اشاره کرد. این داروها می‌توانند موارد مختلفی از اسهال را تسکین دهند و بهتر است همیشه این داروها را در منزل داشته باشید.
مراقبت در منزل
افراد مبتلا به اسهال باید اطمینان حاصل کنند که استراحت کافی دارند، زیرا قرار دادن بدن در شرایط استرس زا هنگام مقابله با اسهال می‌تواند اوضاع را بدتر کند. در حین بروز علائم اسهال، فعالیت بدنی را محدود کنید، زیرا فعالیت شدید ممکن است بدن را در معرض خطر کمبود آب قرار دهد. نوشیدن آب کافی هنگام کنترل اسهال امری حیاتی است. در طول روز مقدار زیادی آب بنوشید.
نتیجه گیری
بسیاری از انواع اسهال فقط چند روز طول می‌کشند و به خوبی به درمان‌های خانگی پاسخ می‌دهند. پیروی از یک رژیم غذایی ساده، افزایش مصرف مایعات و استفاده از داروهای بدون نسخه در صورت لزوم می‌تواند به کاهش سریع علائم کمک کند. در مواردی که بدن بعد از 2 یا 3 روز به این روش‌های درمانی پاسخ نمی‌دهد، فرد باید برای تشخیص و درمان به پزشک مراجعه کند.
