انار از جمله میوههای پرکاربرد در آشپزی ایرانی است و یکی از زمانهایی که خیلی زیاد سراغ استفاده از آن میرویم در شب یلدا و برای تهیه غذا و انواع دسر مانند طرز تهیه پودینگ انار برای شب یلدا است. اما بسیاری از ما هنوز نمیدانیم که انار یک سوپر فود است.
«سوپر فود» به خوراکیهایی گفته میشود که ترکیبات خاص و نادری دارند و میتوانند بهطور مشخص یا عمومی به سلامت انسان کمک کنند. انار و آب انار جزو همین دسته هستند؛ چون سرشار از ترکیبی به نام اسید الاجیک هستند، که نوعی پلیفنول با خواص ویژه است که بهندرت در مواد غذایی دیگر یافت میشود.
طبق یک بررسی علمی جدید، مصرف روزانه آب انار در افرادی که آنزیمهای کبدی بالایی دارند، به کاهش قابلتوجه آنزیم GGT منجر شده است. این آنزیم یکی از علائم اصلی بیماری کبد چرب محسوب میشود. یکی از دلایل این اثر مثبت، نقش پلیفنولها در تقویت میکروبیوم روده است؛ یعنی همان تعداد باکتریهایی که در دستگاه گوارش زندگی میکنند و تأثیر زیادی بر سلامت کل بدن دارند.
خرید سریع مایحتاج سوپرمارکتی
با اسنپمارکت اکسپرس، هر چی نیاز داری آنلاین سفارش بده و سریع تحویل بگیر.
Ret30
پژوهشها نشان میدهند که برخی پلیفنولها، بهویژه آنهایی که در انار یافت میشوند، تأثیر ویژهای بر سلامت کبد دارند. اما همهی پلیفنولها تأثیر یکسانی ندارند. اسید الاجیک یکی از ترکیباتی است که ارزش بررسی دقیقتری دارد.
اسید الاجیک چگونه عمل میکند؟
پژوهشگران دانشگاه Edith Cowan در حال بررسی ترکیبی به نام اسید الاجیک هستند؛ یک آنتیاکسیدان طبیعی که در برخی میوهها و سبزیجات وجود دارد. آنها به دنبال پاسخ به این پرسش هستند که آیا این ترکیب میتواند جلوی پیشرفت بیماری کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) را بگیرد یا حتی روند آسیبدیدگی کبد را معکوس کند.
کبد چرب غیرالکلی، نتیجهی مستقیم چاقی در بافت کبد است. شیوع آن طی چند سال گذشته به شکل نگرانکنندهای افزایش یافته و از حدود ۲۵ درصد در سال ۲۰۱۵ به نزدیک ۳۰ درصد در سال ۲۰۲۱ رسیده است. امروز، این بیماری مسئول نزدیک به نیمی از مرگومیرهای مرتبط با بیماریهای مزمن کبدی در جهان است.
در حال حاضر، درمان مشخصی برای کنترل بلندمدت این بیماری وجود ندارد. اما با این حال، توجه زیادی به نقش تغذیه و برخی ترکیبات طبیعی در مدیریت آن جلب شده است. در میان این ترکیبات، اسید الاجیک یکی از گزینههایی است که بهطور جدی مورد بررسی قرار گرفته است.
این مادهی مفید در میوههایی مثل انار، تمشک، شاهتوت و در مغزهایی مانند گردو یافت میشود که میتوان از انار در طرز تهیه سالاد رژیمی با انار و اسفناج استفاده کرد و وعدههای غذایی را سالمتر کرد. گذشته از خاصیت آنتیاکسیدانی شناختهشدهاش، مطالعات نشان دادهاند که اثرات ضدالتهابی، ضدفیبروزی (جلوگیری از تشکیل بافت زخمی) و حتی ضدسرطانی هم دارد.
دکتر «لوئیس بالمر» و پژوهشگر دکترا «ثارانی سناویراتنا» از دانشگاه ECU معتقد هستند اسید الاجیک، به دلیل ویژگیهای متنوع زیستیاش، میتواند در درمان بیماریهایی مانند کبد چرب نقش داشته باشد. آنها همچنین تأکید کردهاند که ترکیب این ماده با سایر آنتیاکسیدانها، ممکن است اثرات درمانی قویتری داشته باشد و مسیر درمانهای ترکیبی را هموار کند.
تاثیر اسید الاجیک روی کبد چرب
پس از مصرف غذاهای حاوی اسید الاجیک، باکتریهای مفید روده این ترکیب را به مادهای به نام یورولیتین A تبدیل میکنند؛ ترکیبی که خواص ضدالتهابی دارد و به تقویت سد محافظ روده کمک میکند.
با توجه به ارتباط تنگاتنگ میان روده و کبد و نقش التهاب در پیشرفت بیماری کبد چرب، این ویژگیها اهمیت زیادی دارند. اما نقش یورولیتین A به همینجا ختم نمیشود. این ترکیب میتواند به عملکرد میتوکندریها نیز کمک کند. میتوکندریها، بخشهایی از سلول هستند که مسئول تولید انرژی و سوختوساز چربیها هستند.
در افراد مبتلا به کبد چرب، میتوکندریها اغلب دچار اختلال میشوند. همچنین، میکروبیوم نامتعادل روده میتواند ترکیباتی تولید کند که به میتوکندری آسیب میزند. این دو عامل در کنار هم، روند بیماری را تشدید میکنند. یورولیتین A میتواند از میتوکندریها محافظت کند و عملکرد آنها را بهبود ببخشد، که نقشی مهم در روند پیشگیری یا کنترل کبد چرب دارد.
انار، گزینهای مفید برای سلامت کبد
یافتههای جدید نشان میدهند که یورولیتین A در محافظت از میتوکندری نقش دارد و حتی میتواند کارایی آنها را افزایش دهد. این نکته، اهمیت مصرف انار و منابع دیگر اسید الاجیک را بیشتر میکند. هرچند تحقیقات هنوز ادامه دارد، اما شواهد موجود نشان میدهند که گنجاندن خوراکیهای حاوی این ترکیب در رژیم غذایی میتواند برای سلامت کبد، بهویژه در افراد مبتلا به کبد چرب، مفید باشد. بنابراین، انار میتوانید گزینهای عالی برای زمانی باشد که نمیدانیم برای کبد چرب چی بخوریم؟
منابع دیگر اسید الاجیک
اگر به انار علاقهای وجود نداشته باشد، گزینههای دیگری هم هست. تمشک، توتفرنگی، شاهتوت، سیب، گردو و پیکن نیز منابع خوبی از اسید الاجیک هستند. مصرف منظم این خوراکیها به بدن کمک میکند تا مقدار بیشتری یورولیتین A تولید کند و از فواید آن بهرهمند شود.
چگونه از انار استفاده کنیم؟
در رژیم مدیترانهای، توصیه میشود روزانه سه وعده میوه و هر دو روز یکبار حدود یکسوم فنجان مغزها مصرف شود. این الگو فرصت مناسبی برای گنجاندن منابع اسید الاجیک در رژیم غذایی فراهم میکند.
ضرورتی ندارد که این نوع خوراکیها هر روز مصرف شوند، اما آگاهی از فواید آنها میتواند به انتخابهای آگاهانهتر در خرید و تغذیه، بهویژه برای کسانی که به سلامت کبد اهمیت میدهند، کمک کند. حتی میتوانید با یادگیری طرز تهیه دمنوش انار از فواید آن برای کبد بهره ببرید.

