اگر شما جزو آن دسته از افرادی هستید که به دلیل کمبود وقت و مشغله‌های زندگی، یک غذا را چندین بار گرم و مصرف می‌کنند، این مقاله مخصوص شماست. شما باید بدانید که گرم‌کردن مجدد غذاها، آن هم برای چندین بار می‌تواند مسمویت غذایی به دنبال داشته باشد و شما را بیمار کند.
بنابراین، بهتر است با مضرات غذای دوبار گرم شده آشنا شوید تا برای رژیم غذایی خود تصمیمات درست‌تری بگیرید. در این مقاله از اسنپ اکسپرس مگ قصد داریم به‌طور مفصل به بررسی مضرات غذای دوبار گرم شده و غذاهایی که نباید دوباره گرم کنید، بپردازیم؛ پس، تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
مضرات غذای دوبار گرم شده چیست؟
گرم‌کردن مجدد غذا، یک راه عالی جهت صرفه‌جویی در وقت برای افراد شاغل و کاهش ضایعات مواد غذایی است و اجازه می‌دهد تا وعده‌های غذایی سریع و آسانی را در طول هفته داشته باشید؛ اما، می‌توان گفت در کنار راحتی مصرف این غذاها، مضرات غذای دوبار گرم شده را باید در نظر بگیرید. غذایی که مجددا گرم شده است و مصرف می‌شود، ارزش غذایی خود را از دست می‌دهد و حتی می‌تواند باعث ایجاد مسمویت در بعضی از افراد شود.
در حالت ایده‌آل، همه افراد باید غذا را بلافاصله بعد از پختن بخورند. با این حال، برای دوباره گرم کردن غذای مورد نظرتان باید غذا را در دما و برای مدت‌زمان مناسبی گرم کنید. با پیروی از دستورالعمل‌های گفته‌شده در این مقاله می‌توانید غذاها را دوبار گرم و مصرف کنید؛ اما آژانس استانداردهای غذایی (FSA) توصیه می‌کند که غذا فقط یک بار گرم شود؛ بنابراین، تا جایی که ممکن است این دستورالعمل‌ها را دنبال کنید.
زمانی که غذایی را داغ می‌کنید، به این نکته توجه داشته باشید که همه قسمت‌های غذا گرم شود تا باکتری‌های موجود در آن کاملا از بین بروند. همان‌طور که گفته شد، بسته‌به نوع غذا، زمانی که آن را دوباره گرم می‌کنید، هر بار ممکن است از کیفیت آن کاسته شود.
چرا غذاها می‌توانند عامل بیماری باشند؟
راه‌های زیادی وجود دارد که باکتری‌ها و ویروس‌ها می‌توانند در غذاها قرار بگیرند و باعث بیماری شوند. ویروس‌ها توانایی رشد و تکثیر در غذا را ندارند و با پختن یا دوباره گرم کردن، از بین می‌روند. از سویی دیگر، باکتری‌ها می‌توانند در غذا رشد کنند؛ اما همه باکتری‌ها شما را بیمار نمی‌کنند و برخی از آنها مفید هم هستند؛ از جمله پروبیوتیک‌ها.
اما وجود برخی از باکتری‌ها در غذاها مطلوب نیست و باعث تغییرات فیزیکی در غذا می‌شود؛ از جمله فاسد‌شدن غذا و ایجاد انواع بیماری‌های گوارشی. برخی از باکتری‌ها ساختارهای خاصی به نام اندوسپور تولید می‌کنند که برای مدتی طولانی (حتی سال‌ها) و تا زمانی که شرایط برای رشد و تولید سموم آنها مساعد باشد، زنده می‌مانند.
در حالی که پختن و گرم‌کردن مجدد غذا به‌طور کلی باکتری‌های بیماری‌زا را در غذاها از بین می‌برد؛ اما ممکن است سموم یا اندوسپورها را از بین نبرند. خطر ایجاد سموم در غذاهایی که پس از پخت‌وپز اولیه یا گرم‌کردن مجدد، خیلی آهسته سرد شده‌اند، افزایش می‌یابد؛ زیرا این شرایط ممکن است به باکتری‌های تولیدکننده سم اجازه رشد و تکثیر دهد.
باکتری‌هایی که باعث ایجاد بیماری از طریق غذا می‌شوند، معمولا در دمای بین ۵ تا ۶۰ درجه سانتی‌گراد رشد می‌کنند و سریع‌ترین احتمال رشد آنها در حدود دمای ۳۷ درجه سانتی‌گراد است. غذاهایی که باعث رشد این باکتری‌ها می‌شوند، عبارتند از غذاهای حاوی گوشت، لبنیات، غذاهای دریایی، برنج یا ماکارونی پخته‌شده، تخم مرغ یا سایر مواد غنی از پروتئین.
نحوه نگهداری صحیح مواد غذایی
برای محدودکردن رشد باکتری‌ها، باید غذاها را تا حد امکان خارج از منطقه درجه حرارت مخصوص آنها برای رشد و تکثیر نگهداری کرد. این به معنای سرد نگه داشتن غذاهای سرد (کم‌تر از ۵ درجه سانتی‌گراد) و گرم نگه داشتن غذاهای گرم (بالای ۶۰ درجه سانتی‌گراد) است؛ همچنین، به این معنی است که پس از پختن، غذاها را باید در سریع‌ترین زمان ممکن تا دمای کم‌تر از ۵ درجه سانتی‌گراد خنک کنید.
هنگام خنک‌کردن غذاها، توصیه می‌شود که دمای غذای مورد نظر در کم‌تر از دو ساعت از ۶۰ درجه سانتی‌گراد به ۲۱ درجه سانتی‌گراد کاهش یابد و در چهار ساعت آینده به ۵ درجه سانتی‌گراد یا سردتر کاهش پیدا کند.
در عمل، این موضوع به معنی انتقال غذاهای داغ به ظروف مورد نظر برای خنک‌شدن تا دمای اتاق است؛ سپس، استفاده از ظروف سرپوشیده و انتقال غذاها به یخچال تا فرآیند سردشدن ادامه پیدا کند. شما نباید غذاهای داغ را مستقیما داخل یخچال قرار دهید؛ زیرا می‌تواند بر ایمنی سایر مواد غذایی داخل یخچال تاثیر بگذارد.
اگر غذا به‌طور بهداشتی تهیه شده باشد و پس از پختن یا گرم‌کردن مجدد به‌سرعت سرد و در یخچال نگهداری شود، گرم‌کردن مجدد بیش از یک بار نباید خطر بیماری را افزایش دهد؛ اما نگهداری طولانی‌مدت و حرارت‌دادن مکرر غذاها می‌تواند بر طعم، بافت و گاهی اوقات کیفیت غذایی آنها تاثیر بگذارد.
۶ مورد از غذاهایی که نباید دوباره گرم کنید
بعضی از غذاها هستند که با گرم‌کردن مجدد آنها، خاصیت خود را به‌کلی از دست می‌دهند و حتی می‌توانند برای بدن مضر باشند. در زیر به ۶ مورد از غذاهایی که نباید دوباره گرم کنید، می‌پردازیم.
برنج
یکی از غذاهایی را که نباید دوباره گرم کنید، برنج است. برنج خام حاوی هاگ‌هایی است که به باکتری تبدیل می‌شوند و می‌تواند باعث مسمومیت غذایی شود. این هاگ‌ها می‌توانند از طریق پختن زنده بمانند و هر چه برنج پخته‌شده بیشتر در دمای اتاق بماند، احتمال رشد و تکثیر این باکتری‌ها بیشتر می‌شود.
اطمینان حاصل کنید که برنج شما قبل از قراردادن در یخچال (در عرض یک ساعت) به‌سرعت خنک شده است و قبل از مصرف دوباره گرم می‌شود. اگر بیش از ۲۴ ساعت از عمر پختن برنج شما گذشته است و هنوز قصد مصرف‌کردن آن را دارید، بهتر است قبل از ایجاد مسمویت غذایی برای خودتان، برنج را دور بریزید. شما باید برنج را به‌محض پخته‌شدن سرو کنید.
تخم مرغ
شما می‌توانید تخم‌مرغ‌ها را از قبل آب‌پز و برای میان‌وعده‌های خود مصرف کنید؛ اما اگر ترجیح می‌دهید تخم‌مرغ‌ها را داغ بخورید، از مایکروویو استفاده نکنید. تخم مرغ آب‌پز حاوی رطوبت است و با گرم‌شدن، بخار ایجاد می‌کند و پوسته مانع از خروج این بخار می‌شود (به این معنی که وقتی پوست آن را جدا می‌کنید، تخم مرغ می‌ترکد!).
بهترین راه برای گرم‌کردن مجدد یک تخم مرغ آب‌پز این است که آن را در یک کاسه با آب جوشیده به مدت ۱۰ دقیقه قرار دهید. به این نکته توجه داشته باشید که گرم‌کردن مجدد تخم مرغ می‌تواند آنها را سمی کند و باعث مشکلات دستگاه گوارش شود. پروتئین موجود در تخم مرغ زمانی که به‌طور مکرر در معرض گرما قرار می‌گیرد، از بین می‌رود.
مرغ
وقتی برای اولین بار مرغ را می‌پزید و در یخچال قرار می‌دهید، با حرارت‌دادن مجدد آن، ترکیب پروتئین موجود در مرغ تغییر می‌کند. واکنش منفی بین پروتئین‌ها هنگام گرم‌شدن مجدد، ممکن است منجر به اختلالات گوارشی شود که این موضوع یکی از مضرات غذای دوبار گرم شده محسوب می‌شود.
می‌توانید برای گرم‌کردن مجدد مرغ، آن را برای مدتی طولانی در معرض دمای کم قرار دهید. بهترین راه برای مصرف مرغی که قبلا پخته شده است، قراردادن آن در سالاد سرد یا ساندویچ سرد است.
سیب زمینی
سیب زمینی پخته‌شده را باید بلافاصله مصرف کنید؛ در غیر این صورت، باید سریعا در یخچال قرار دهید. اگر سیب زمینی را دوباره گرم کنید، ارزش غذایی خود را از دست می‌دهد. حتی اگر آنها را برای مدتی طولانی در دمای اتاق استراحت دهید، در واقع می‌توانند سم تولید کنند و باعث حالت تهوع، اسهال و حتی مسمومیت غذایی شوند.
سبزیجات
سبزیجات، از جمله اسفناج، جزو غذاهایی که نباید دوباره گرم کنید، به‌شمار می‌روند. سبزیجات برگ‌دار سرشار از نیترات و آهن هستند و هنگامی که دوباره گرم می‌شوند، این نیترات‌ها می‌توانند به نیتریت و سایر مواد سرطان‌زا (ماده‌ای که قادر به ایجاد سرطان در بافت‌های زنده هستند) تبدیل شوند.
کرفس هم همانند اسفناج دارای نیترات بالایی است؛ از این رو، اگر دوباره آن را گرم کنید، می‌تواند سمی شود. همان‌طور که گفته شد، نیترات پس از گرم‌شدن مجدد به نیتریت تبدیل می‌شود. هنگامی که نیتریت‌های زیادی وارد بدن شوند، خطر ابتلا به «متهموگلوبینمی» افزایش پیدا می‌کند.
این وضعیتی است که در آن نیتریت‌های خون شما با هموگلوبین و آهن تعامل می‌کنند و باعث می‌شوند آنها نتوانند اکسیژن را به سلول‌های زنده منتقل کنند. عوارضی که این بیماری به دنبال دارد، شامل تشنج یا حتی مرگ است. چغندر و شلغم هم مانند اسفناج و کرفس، جزو غذاهایی هستند که نباید دوباره گرم کنید.
قارچ
قارچ‌ها همانند مرغ سرشار از پروتئین هستند. آنها را باید بلافاصله بعد از طبخ مصرف کنید. از آن‌جایی که قارچ با پروتئین غنی شده است، ساختار آنها با گرم‌شدن مجدد تغییر می‌کند که می‌تواند برای بدن مضر باشد. وقتی قارچ‌ها را مجدد گرم می‌کنید و می‌خورید، خود را در معرض مشکلات گوارشی و حتی قلبی قرار می‌دهید. قارچ‌ها هم در لیست غذاهایی که نباید دوباره گرم کنید، قرار گرفته‌اند.
کلام آخر
در این مقاله از سایت اسنپ اکسپرس به‌طور مفصل به بررسی مضرات غذای دوبار گرم شده پرداختیم. علاوه‌بر این، به ۶ مورد از غذاهایی که نباید دوباره گرم کنید هم اشاره کردیم و نکات لازم در رابطه با آنها را شرح دادیم. شما کدام‌یک از مضرات اشاره‌شده در این مقاله را می‌دانستید؟ شما می‌توانید سایر ضررها و مشکلاتی را که غذاهای دوبار گرم شده برای بدن ایجاد می‌کنند، در قسمت نظرات با ما به اشتراک بگذارید.
