لواشک زغال‌اخته یکی از خاص‌ترین فرآورده‌های میوه‌ای است که طعم آن ترش و متفاوت است. زغال‌اخته، میوه‌ای با پوست نازک و رنگ قرمز تیره است که در دسته‌ی میوه‌های کم‌قند اما غنی از مواد مغذی قرار می‌گیرد.
این نوع لواشک بیشتر مناسب کسانی است که تمایل دارند از مواد افزودنی دوری کنند و خوراکی‌ای خوشمزه با طعم طبیعی و سالم داشته باشند. برای تهیه‌ی لواشک زغال‌اخته تنها کافی است زغال‌اخته را پخته و آن را از صافی عبور داده و پهن کرد تا محصولی طبیعی است و ماندگار برای میان وعده داشت. خشک‌کردن آن به کمک آفتاب یا حرارت غیرمستقیم انجام می‌شود و نیازی به نگه‌دارنده‌های شیمیایی ندارد.
لواشک زغال‌اخته طعمی متفاوت دارد و از نظر تغذیه‌ای نیز ارزشمند است. فیبر بالا، ویتامین C و ترکیبات آنتی‌اکسیدانی در آن به‌وفور یافت می‌شود. این خوراکی ساده، انتخابی عالی و سالم برای کسانی است که به کیفیت مواد اولیه و طعم طبیعی آنها در خوراکی‌ها اهمیت می‌دهند. بنابراین اگر شما نیز دوست دارید طرز تهیه این لواشک خوشمزه را به‌صورت کامل و با جزئیات یاد بگیرید، در ادامه این مقاله همراه ما باشید.
مواد لازم برای تهیه لواشک زغال‌اخته
- زغال‌اخته تازه: ۴ کیلوگرم
- آب: ۲ لیوان (حدود ۴۰۰ میلی‌لیتر)
طرز تهیه لواشک زغال‌اخته
برای تهیه لواشک زغال‌اخته خانگی، فقط به چند ماده ساده و کمی دقت زمان و دقت نیاز دارید. در ادامه، با روشِ دقیق تهیه لواشک زغال‌اخته آشنا می‌شوید که اگر مراحل را طبق ترتیب اعلام‌شده دنبال کنید، نتیجه لواشکی خوش‌طعم، طبیعی و ماندگار خواهد شد.
مرحلا اول: آماده کردن زغال‌اخته
زغال‌اخته‌ها باید کاملاً رسیده، بدون زدگی و دارای رنگ یکنواخت باشند. آنها را به‌دقت بشویید و هر نوع ناخالصی مانند برگ، چوب یا میوه‌های خراب را جدا کنید. پس از شستن زغال‌اخته‌ها، اجازه دهید آب اضافی میوه‌ها پیش از مرحله پخت، کاملاً گرفته شود.
مرحله دوم: پخت میوه
زغال‌اخته‌های خشک‌شده را داخل یک قابلمه بزرگ بریزید و آب را به آن اضافه کنید. حرارت را ابتدا بالا بگذارید تا جوش بیاید، سپس آن را کاهش دهید تا میوه‌ها به‌آرامی بپزند. پخت میوه‌ها باید تا زمانی ادامه پیدا کند که گوشت آنها نرم شود تا بتوانید به‌راحتی آن را از صافی عبور دهید. در این مدت، چند بار مواد را هم بزنید تا ته نگیرند.
مرحله سوم: جداسازی تفاله و هسته
پس از پخت کامل زغال‌اخته‌ها، مخلوط را از صافی عبور دهید. این کار را می‌توان با استفاده از صافی فلزی یا پارچه مخصوص انجام داد. مایع حاصل باید بافتی یکدست و بدون پوست یا هسته داشته باشد. این مرحله کلیدی است، چون روی بافت و یکپارچگی لواشک نهایی تأثیر مستقیم دارد.
مرحله چهارم: پهن کردن زغال‌اخته
مایع صاف‌شده را روی سینی‌های مخصوص خشک‌کردن یا هر سطح صافی که با پوشش نچسب مانند کاغذ آشپزی پوشانده شده باشد، بریزید. درست مانند آنچه در طرز تهیه لواشک زردآلو انجام می‌دهیم، ضخامت مایه در هر سینی باید یکنواخت و حدود ۲ میلی‌متر باشد. ضخامت بیشتر باعث تأخیر در خشک‌شدن و احتمال کپک‌زدگی می‌شود.
مرحله پنجم: خشک‌کردن لواشک
سینی‌ها را در معرض نور خورشید مستقیم قرار دهید یا در صورت نبود شرایط مناسب، از روش‌های غیرمستقیم مانند خشک‌کن با دمای پایین استفاده کنید. خشک‌شدن کامل لواشک بسته به دما، رطوبت و ضخامت لایه، معمولاً بین ۳ تا ۵ روز طول می‌کشد.
مانند طرز تهیه لواشک انار خانگی و در صورت تمایل به شیرین‌تر یا متعادل‌تر طعم لواشک، می‌توان مقدار کمی شکر یا نمک پیش از صاف‌کردن به مایه اضافه کرد. اما پیشنهاد می‌شود طعم طبیعی زغال‌اخته حفظ شود تا لواشکی ترش و جذاب داشته باشید.
تهیه‌ی لواشک زغال‌اخته با استفاده از فر
اگر امکان خشک‌کردن لواشک زیر نور خورشید فراهم نیست، می‌توان از فر خانگی برای این کار استفاده کرد. پس از آماده‌سازی مایه‌ی لواشک، سطح سینی فلزی فر را با مقدار بسیار کمی روغن چرب کنید تا از چسبیدن مواد به کف جلوگیری شود. سپس مایه‌ی صاف‌شده‌ی زغال‌اخته را به‌صورت یکدست و با ضخامت کم روی سینی پخش کنید.
فر را روی دمای پایین، در حدود ۵۰ تا ۸۰ درجه سانتی‌گراد تنظیم کرده و سینی را داخل آن قرار دهید. بهتر است درِ فر کمی باز بماند تا بخار حاصل از تبخیر رطوبت مواد، خارج و روند خشک‌شدن یکنواخت‌تر انجام شود. با گذشت حدود یک ساعت، فرایند تبخیر آغاز می‌شود و با ادامه یافتن آن، لواشک به تدریج شکل می‌گیرد.
مدت زمان خشک‌شدن کامل بسته به نوع فر و ضخامت مایه، معمولاً بین ۳ تا ۵ ساعت متغیر است. پس از رسیدن به بافت دلخواه، فر را خاموش کرده و اجازه دهید سینی کمی خنک شود. سپس لواشک را به‌آرامی جدا کرده و به‌اندازه‌های دلخواه برش بزنید. این روش، گزینه‌ای مناسب برای تهیه‌ی انواع لواشک مانند تهیه لواشک سیب در روزهای بدون آفتاب یا در محیط‌های مرطوب است.
