با اینکه عسل یکی از سالم‌ترین شیرین‌کننده‌های طبیعی به شمار می‌آید و خواصی مانند تقویت گوارش، بهبود متابولیسم و تقویت سیستم ایمنی بدن دارد، اما مصرف هم‌زمان آن با برخی خوراکی‌ها ممکن است اثرات منفی هم برای سلامت بدن و هم برای عملکرد خود عسل، به همراه داشته باشد.
برخی از این خوراکی‌ها را ممکن است تا به امروز با عسل مصرف کرده باشید، اما اگر در ادامه با ما همراه شوید دلایل علمیِ پشت این هشدار را بیان خواهیم کرد.
۱. نوشیدنی‌های داغ
اضافه‌کردن عسل به چای یا شیر داغ رایج است، اما گرمای بالا می‌تواند بخشی از ترکیبات مفید عسل را از بین ببرد. دمای حدود ۵۰ درجه سانتی‌گراد به بالا، باعث کاهش فعالیت آنتی‌اکسیدانی و آنزیمی عسل می‌شود و در برخی موارد حتی می‌تواند منجر به تشکیل مواد مضر شود. برای اینکه از خواص عسل بیشترین بهره را ببرید، بهتر است اجازه دهید نوشیدنی کمی خنک شود، بعد آن را شیرین کنید.
۲. روغن حیوانی
در برخی متون طب سنتی اشاره شده که ترکیب عسل و روغن حیوانی می‌تواند اثرات منفی داشته باشد. یک مطالعه روی حیوانات نشان داده که این ترکیب ممکن است باعث علائمی مثل ریزش مو، کاهش وزن و التهاب پوستی شود. البته هنوز شواهد قطعی در مورد تأثیر آن روی انسان‌ها وجود ندارد، اما به‌دلیل همین احتمالات، بهتر است از ترکیب هم‌زمان این دو خوراکی پرهیز شود.
۳. لبنیات
ترکیب عسل با موادی مانند شیر، ماست یا پنیر ممکن است برای برخی افراد مشکلات گوارشی ایجاد کند. عسل خاصیت اسیدی دارد و حاوی فروکتوز است؛ این ویژگی‌ها می‌توانند با پروتئین‌های لبنی واکنش نشان دهند و فرایند هضم را مختل کنند.
نتیجه ممکن است به شکل نفخ، دل‌درد یا سوءهاضمه به‌ویژه در افرادی که به لاکتوز حساسیت دارند یا مشکلات گوارشی دارند، ظاهر شود. در چنین مواردی، استفاده از لبنیات بدون لاکتوز می‌تواند جایگزین مناسب‌تری باشد.
۴. غذاهای فرآوری‌شده
غذاهای فرآوری‌شده معمولاً سرشار از قند، چربی‌های ناسالم و نمک هستند. اگر به این ترکیب، عسل هم اضافه شود، عملاً میزان قند دریافتی بدن به شکل قابل‌توجهی افزایش پیدا می‌کند.
این مسئله می‌تواند قند خون را به‌طور ناگهانی بالا ببرد و در درازمدت، احتمال ابتلا به بیماری‌های مزمن را بیشتر می‌کند. بنابراین اگر غذایی از قبل شیرین یا پرچرب است، بهتر است عسل را به آن اضافه نکنید.
۵. غذاهای پرچرب
غذاهای چرب مثل گوشت‌های چرب یا خوراکی‌های سرخ‌کردنی، به‌خودی‌خود دیر هضم هستند. اگر عسل هم هم‌زمان با آن‌ها مصرف شود، روند هضم حتی کندتر خواهد شد و ممکن است باعث نفخ، احساس سنگینی یا افزایش وزن شود.
هر قاشق غذاخوری عسل حدود ۶۴ کالری دارد؛ بنابراین اضافه‌کردن آن به یک وعده غذایی پرکالری می‌تواند فشار مضاعفی به سیستم گوارش وارد کند.
۶. نوشیدنی‌های الکلی
ترکیب قند عسل با الکل می‌تواند باعث نوسان شدید قند خون شود. از طرفی، فروکتوز موجود در عسل، همراه با الکل، می‌تواند میزان کم‌آبی بدن را بیشتر کند و علائم ناخوشایند پس از مصرف الکل مثل سردرد و ضعف را تشدید کند.
عسل با اینکه یک خوراکی سالم و ارزشمند است، اما اثر آن تا حد زیادی به نحوه استفاده و ترکیبش با سایر مواد غذایی بستگی دارد. انتخاب درست، باعث می‌شود از فواید آن حداکثر بهره را ببرید و انتخاب نادرست می‌تواند دقیقاً نتیجه عکس بدهد.
ارزش غذایی عسل
در هر قاشق غذاخوری عسل، مواد مغذی زیر وجود دارد:
- کالری: ۶۴
- چربی: صفر
- کربوهیدرات: حدود ۱۷ گرم
- فیبر: بسیار ناچیز (تقریباً صفر)
- قند افزوده: ندارد
- پروتئین: حدود ۰.۱ گرم
- سدیم: کمتر از ۱ میلی‌گرم
عسل همچنین مقدار کمی از مواد معدنی مثل کلسیم، منیزیم، پتاسیم و فسفر را در خود دارد. البته این میزان‌ها چندان زیاد نیستند، اما در کنار سایر مواد مغذی می‌توانند مفید باشند.
عسل اگر به‌اندازه مصرف شود، برای بزرگسالان و کودکان بالای یک سال کاملاً ایمن است. البته به شرطی که راه تشخیص عسل خوب و با کیفیت از عسل تقلبی را بدانید. این شیرین‌کننده طبیعی با بسیاری از خوراکی‌ها به‌خوبی ترکیب می‌شود. اگر به‌دنبال گزینه‌ای مغذی و خوش‌طعم هستید، عسل را می‌توانید با میوه‌ها، جو دوسر، ماست، آجیل یا چای ترکیب کنید تا هم طعم بهتری پیدا کنند و هم ارزش غذایی بالاتری از این مواد و عسل دریافت کنید.
چه خوراکی‌هایی را می‌توان با عسل ترکیب کرد؟
ترکیب عسل با برخی خوراکی‌ها بی‌خطر است و حتی می‌تواند ارزش غذایی وعده‌های غذایی را هم افزایش دهد. برخی از این ترکیب‌های مفید عبارت‌اند از:
- لیمو: ترکیب عسل و لیمو برای تقویت سیستم ایمنی بدن و آرام‌کردن گلودرد توصیه می‌شود.
- زنجبیل: به هضم بهتر غذا کمک می‌کند و خاصیت ضدالتهابی دارد.
- دارچین: سرشار از آنتی‌اکسیدان است و می‌تواند التهاب را کاهش دهد.
- آجیل: همراه با عسل، یک میان‌وعده مغذی و کامل از نظر چربی‌های مفید، پروتئین و قند طبیعی فراهم می‌کند.
- زردچوبه: با عسل ترکیب بسیار خوبی برای کاهش التهاب و بهبود عملکرد دستگاه گوارش به‌شمار می‌رود.
عسل هرچند طبیعی است، اما قند دارد. اگر رژیم غذایی‌تان محدودیت مصرف قند دارد، بهتر است در میزان استفاده از عسل دقت کنید. تعادل همیشه حرف اول را در تغذیه سالم و متعادل می‌زند.
