جنوب کشور به داشتن غذاهای تند و بسیار لذیذ معروف است و یکی از خوشمزه‌ترین و لذیذترین غذاهای جنوب ایران، سمبوسه است. بسیاری، سمبوسه را غذای سنتی آبادان می‌دانند و در نسخه‌ی آبادانی این غذا، طعم تند و ترش تمبرهندی را در سس می‌توان مزه کرد. با توجه به اینکه این غذا با نان تهیه می‌شود و در روغن سرخ می‌شود، می‌توان آن را به‌عنوان غذای اصلی برای وعده ناهار و شام در نظر گرفت در دسته انواع غذای ساده برای شام و ناهار قرار می‌گیرد.
در مقاله‌ی دیگر درباره طرز تهیه سمبوسه با سیب زمینی گفتیم، در این مقاله قصد داریم طرز تهیه سمبوسه اصل آبادان را توضیح دهیم تا عطر و طعم این غذای جنوبی را سر سفره‌هایتان بیاورید.
مواد لازم برای تهیه سمبوسه اصل آبادان
مواد لازم برای تهیه‌ی سمبوسه:
- سیب‌زمینی متوسط: ۳ عدد
- پیازچه: ۵ ساقه (خردشده)
- جعفری تازه: یک پیمانه (خردشده)
- سیر: ۱ حبه (رنده‌شده)
- روغن کنجد: ۲ قاشق غذاخوری
- زردچوبه: ½ قاشق چای‌خوری
- پاپریکا: ½ قاشق چای‌خوری
- دانه‌ی چیلی (خشک‌شده): ¼ قاشق چای‌خوری
- فلفل سیاه: به مقدار لازم
- نمک: به مقدار لازم
- نان لواش نازک: به مقدار لازم برای پیچیدن
- روغن مخصوص سرخ‌کردن: به مقدار لازم
مواد لازم برای تهیه‌ی سس سمبوسه:
- تمر هندی: ۲ قاشق غذاخوری (خیس‌خورده در آب گرم و صاف‌شده)
- رب گوجه‌فرنگی: ۱ قاشق غذاخوری
- سرکه سفید یا قرمز: ۱ قاشق غذاخوری
- فلفل قرمز: ¼ قاشق چای‌خوری
- گشنیز خشک یا تازه: ۱ قاشق غذاخوری
- سیر: ۱ حبه (رنده‌شده)
- نمک: به مقدار لازم
طرز تهیه سمبوسه اصل آبادان
برخلاف بسیاری از انواع سمبوسه مانند آنچه در طرز تهیه سمبوسه پیتزایی وجود دارد، نسخه‌ی اصیل آبادانی گوشت ندارد و با سبزیجات تهیه می‌شود. بنابراین، پایه اصلی تهیه‌ی این غذای جنوبی سیب‌زمینی است، اما ادویه‌ها نیز نقش کلیدی در عطر و طعم این غذا دارند. زردچوبه برای رنگ و عطر، پاپریکا برای طعم‌دهی، دانه‌ی چیلی برای تندی، فلفل سیاه برای گرم کردن طبع غذا و نمک برای تعادل مزه.، در این غذا استفاده می‌شوند. در ادامه مراحل ترکیب کردن مواد و تهیه سمبوسه آبادانی را بیان خواهیم کرد تا در زمان مواجه با سوال «شام چی بپزیم؟» گزینه‌ای عالی برای تهیه داشته باشید.
مرحله اول: تهیه‌ی مواد میانی سمبوسه
سیب‌زمینی‌ها را آب‌پز کرده و پس از پخت، به‌خوبی بکوبید تا بافتی نرم پیدا کنند. سپس پیازچه، جعفری، سیر رنده‌شده و ادویه‌ها (زردچوبه، پاپریکا، دانه‌ی چیلی، فلفل سیاه و نمک) را به آن اضافه کرده و همه‌ی مواد را با روغن کنجد روی حرارت ملایم کمی تفت دهید تا عطر و طعم مواد با هم ترکیب شود. مقدار روغن را به اندازه در نظر بگیرید تا مواد خیلی چرب نشوند.
مرحله دوم: پیچیدن سمبوسه‌ها
نان لواش را به نوارهایی به عرض تقریبی ۸–۱۰ سانتی‌متر برش دهید. یک قاشق از مواد میانی را در یک سر نوار قرار داده و نان را به‌صورت مثلثی تا بزنید تا به انتهای نوار برسید. لبه‌ی نان را با کمی آب مرطوب کنید تا باز نشود.
مرحله سوم: سرخ کردن سمبوسه‌ها
در تابه‌ای با عمق متوسط، روغن را داغ کنید. سمبوسه‌ها را به‌صورت یکنواخت در روغن سرخ کنید تا طلایی و برشته شوند. سپس روی دستمال آشپزخانه قرار دهید تا روغن اضافی گرفته شود.
مرحله آخر: تهیه‌ی سس مخصوص سمبوسه
تمر هندی خیس‌خورده و صاف‌شده را با رب گوجه‌فرنگی، سرکه، سیر، فلفل قرمز، گشنیز و نمک مخلوط کرده و روی حرارت ملایم بپزید تا ترکیب به غلظتی مشابه سس برسد. این سس طعمی تند و ترش دارد و مکمل اصلی سمبوسه‌ی آبادانی به شمار می‌آید.
فوت کوزه‌گری در تهیه سمبوسه آبادانی
- نان لواش نازک و تازه انتخابی سنتی و اصلی برای سمبوسه‌ی آبادانی است، زیرا پس از سرخ‌کردن ترد و شکننده می‌شود. اما می‌توانید از خمیر یوفکا (فیلو) نیز برای تهیه سمبوسه استفاده کنید. این خمیر نازک‌تر، سبک‌تر و تردتر از لواش است و نتیجه‌ای مشابه دارد. هنگام استفاده از یوفکا، حتماً ورقه‌ها را با پارچه مرطوب بپوشانید تا خشک نشوند. همچنین برای پیچیدن بهتر لایه‌های خمیر، روی آنها مقدار بسیار کمی روغن یا کره بزنید.
- طعم اصیل سمبوسه‌ی آبادانی تند است، اما این تندی باید کنترل‌شده باشد. فلفل چیلی را می‌توان با توجه به ذائقه کم یا زیاد کرد. اگر به تندی حساس هستید، چیلی را حذف نکنید؛ بلکه مقدارش را کم کنید تا طعم و مزه‌ی اصیل سمبوسه حفظ شود.
- ترکیب سیب‌زمینی و سبزیجات نباید بیش از حد تفت داده شود. هدف از تفت دادن آنها، آزاد کردن عطر سیر و ادویه‌ها است.
- برای سرخ کردن سمبوسه‌ها، حتما از روغن مخصوص سرخ‌کردنی استفاده کنید و قبل از قرار دادن سمبوسه‌ها داخل روغن، اجازه دهید روغن به‌خوبی داغ شود. در غیر این صورت، نان روغن جذب می‌کند و نرم می‌شود.
- اگر طعم تمر هندی خیلی تیز بود، می‌توانید مقدار کمی شکر یا عسل به سس اضافه کنید تا طعم ترش آن متعادل شود.
- سمبوسه‌ها را بلافاصله پس از سرخ‌کردن سرو کنید. اگر سمبوسه‌ها در هوای آزاد بمانند نرم می‌شوند و تردی خود را از دست می‌دهند. اگر می‌خواهید از قبل آماده کنید، آنها را بپیچید و بدون سرخ کردن فریز کنید. اگر می‌خواهید تازگی سمبوسه حفظ شود، آن را در مایکروویو گرم نکنید. به جای این کار، از فر یا تابه بدون روغن استفاده کنید.
- برای تهیه‌ی سمبوسه‌ی کم‌روغن یا رژیمی، می‌توان آن را در فر نیز آماده کرد. فر را با دمای ۱۸۰ درجه سانتی‌گراد گرم کنید. سمبوسه‌های پیچیده‌شده را با فاصله مناسب در سینی قرار دهید، روی آنها کمی روغن بمالید و به مدت ۲۰ تا ۲۵ دقیقه بپزید تا طلایی شوند. در میانه‌ی پخت، آنها را برگردانید.
سمبوسه آبادانی یکی از غذاهای شناخته‌شده و محبوب جنوب ایران است که طرز تهیه‌ی آسانی دارد، اما طعم آن قوی، تند و متفاوت است. با وجود اینکه سمبوسه یک غذای خیابانی به شمار می‌آید، اما به‌راحتی می‌توان این غذا با نون را در خانه تهیه کرد و از طعم عالی آن در کنار خانواده لذت برد.
