سازمان بهداشت جهانی (WHO) تخمین زده که سالانه 7 میلیون نفر در اثر آلودگی هوا جان خود را از دست میدهند. پوشش خبری در مورد مسائل مربوط به آلودگی هوا بطور چشمگیری افزایش یافته است، در نتیجه، انسانها بیشتر از گذشته نسبت به تاثیر آلودگی هوا بر سلامت خود و عزیزانشان آگاهی پیدا کردهاند. تغذیه میتواند نقش قابل توجهی در مقابله با بیماریهای ناشی از آلودگی هوا ایفا کند. بنابراین، بهتر است نقش تغذیه مناسب برای مقابله با اثرات آلودگی هوا را جدی بگیرید. هوای آلودهای که استنشاق میکنیم، ازون، دی اکسید نیتروژن، گازهای آلاینده خروجی از موتور دیزل و غیره را به ریههای ما تزریق میکند.
آنتی اکسیدانهای محافظ موجود در پوشش ریههای ما تا زمانی که تعداد این ذرات آلاینده بیشتر نشوند، با آنها مبارزه میکنند. این آلایندهها میتوانند به سلولهای سیستم ایمنی و سایر سلولهای بدن حمله کرده و با تولید رادیکالهای آزاد باعث ایجاد التهاب شوند. آنتی اکسیدانهای موجود در برخی از غذاها با بالا بردن سطح ترکیبات آنتی اکسیدانی بدن، به تقویت سیستم ایمنی و مبارزه بهتر بدن با این آلایندهها کمک میکنند. در این مقاله خوراکیهای سرشار از آنتی اکسیدان را معرفی میکنیم و نقش تغذیه مناسب برای مقابله با اثرات آلودگی هوا و عوارض ناشی از آلایندهها را بررسی خواهیم کرد.
سبزیجات، لیمو و مرکبات
در صورت مواجهه با آلودگی هوا، دو بار در روز آب لیموترش بنوشید. لیمو غنی از ویتامین ث است. ویتامین ث آنتی اکسیدان مهمی است که سلولها را در برابر هر گونه آسیب محافظت میکند. این ویتامین در تقویت سیستم ایمنی موثر بوده و حاوی فلاونوئیدهایی است که دارای فواید متعددی از جمله خاصیت ضد التهابی برای مقابله با بیماریهای ناشی از آلودگی هوا هستند. میوهها و سبزیجاتی مانند پاپایا، پرتقال و کدو تنبل نیز سرشار از ویتامین C هستند و مصرف آنها برای مقابله با عفونت و التهاب ریه ناشی از استنشاق آلایندهها، موثر خواهد بود.
سیب
سیب مملو از اسیدهای فنولیک و فلاونوئیدها است که به کاهش التهاب لولههای نایژهای هوا که در اثر آلودگی هوا ایجاد شده، کمک میکند.
آناناس
آناناس حاوی آنزیمی است که به ریهها کمک میکند تا بقایای سموم را به طور طبیعی از بین ببرند. این میوه باعث کاهش تورم راههای هوایی شده و به کاهش سرفه کمک میکند.
نعنا فلفلی
نعنا فلفی حاوی منتول است که مجاری تنفسی را تسکین میدهد. نعنا فلفلی ریهها را تحریک کرده و به کاهش علایم ناشی از آلودگی هوا کمک میکند.
کرفس
سعی کنید از کرفس در تهیه انواع غذاها مثل سوپ، خورشت یا سالاد استفاده کنید. کرفس به بدن کمک میکند تا فلزات سنگین را که میتوانند باعث بیماری ریه شوند، از بدن دفع کند. همچنین، این ماه غذایی منبع غنی سدیم است که به از بین بردن دی اکسید کربن از بدن کمک میکند.
زنجبیل
زنجبیل به حذف آلایندههای هوا و سایر مواد تحریک کننده از مجاری هوایی و ریهها تا قبل از اینکه آسیبی به این بخشها وارد کنند، کمک میکند. بعلاوه، زنجبیل سرفه را کاهش داده و گردش خون را بهبود میبخشد.
سبزیجات کروسیفروس
این سبزیجات شامل کلم بروکلی، کلم، جوانه بروکسل و گل کلم هستند. مصرف این سبزیجات در رژیم غذایی روزانه شما به مبارزه با التهابات مجاری تنفسی کمک میکند و خطر ابتلا به سرطان ریه و سایر بیماریهای ناشی از آلودگی هوا را کاهش میدهد.
دانهها
دانههایی مانند کتان، تخمه آفتابگردان و تخمه کدو پر از منیزیم هستند. منیزیم یک ماده معدنی مهم برای پاکسازی و تسکین راههای هوایی به شمار میرود. همچنین، این ماده معدنی باعث سهولت در تنفس میشود. هر روز تعدادی از این دانهها را میل کنید و خطر ابتلا به بیماریهای ناشی از آلودگی هوا را کاهش دهید.
چای سبز
چای سبز پر از آنتی اکسیدان بوده که برای مقابله با علایم آلرژی ناشی از آلایندههای هوا بسیار مناسب است. چای سبز گلو شما را تسکین می دهد و ریهها را از تحریکاتی که معمولا هنگام تنفس در هوای آلوده اتفاق میافتد، محافظت میکند. چای سبز علاوه بر تامین آب بدن، مجاری هوایی شما را نیز تمیز نگه میدارد.
روغن زیتون
روغن زیتون حاوی چربیهای اشباع نشده و مواد مغذی گیاهیست که برای حفظ سلامت ریههای شما هنگام تنفس در هوای آلوده فوق العاده مفید است. این روغن میتواند با سایر بیماریها نظیر فشار خون بالا و اختلال در عملکرد رگهای خونی ناشی از کاهش سطح اکسیژن در بدن، مبارزه کند. روغن زیتون واکنش رگهای خونی را در برابر تحریکات ناشی از آلایندهها تقویت میکند.
گوجه فرنگی
در رژیم غذایی شما باید مقدار زیادی گوجه فرنگی وجود داشته باشد، زیرا این ماده غذایی به دلیل داشتن آنتی اکسیدان لیکوپن، بدن شما را در برابر بیماریهای تنفسی محافظت میکند. گوجه فرنگی خطر ابتلا به مشکلات تنفسی مانند آسم را که با هوای آلوده تشدید میشود، کاهش میدهد. گوجه فرنگی همچنین حاوی بتاکاروتن است، که سلامت ریهها را تقویت میکند.
زردچوبه
زردچوبه حاوی ترکیبی به نام کورکومین است که به لطف دارا بودن خاصیت ضد التهابی، از ریهها در برابر اثرات منفی ناشی از آلودگی هوا محافظت میکند. این ویژگی زردچوبه یکی از دلایلی است که به افراد توصیه میشود هنگام بروز سرفه یا سرماخوردگی از زردچوبه استفاده کنند.
اسفناج
اسفناج به دلیل داشتن فواید متعدد به عنوان یک غذای عالی شناخته شده و برای محافظت از بدن در برابر اثرات آلودگی هوا نیز مفید است. اسفناج حاوی منیزیم، بتاکاروتن، زآگزانتین و لوتئین است که همگی سیستم ایمنی بدن را تقویت میکنند. اسفناج همچنین حاوی آنتی اکسیدان کلروفیل است که خاصیت ضد جهش زا و ضد سرطانی دارد.
نتیجه گیری
امروزه آلودگی هوا نه تنها کشورهای در حال توسعه، بلکه کشورهای پیشرفته را نیز تحت تاثیر قرار داده است. ذرات آلاینده موجود در هوا میتوانند به سلولهای سیستم ایمنی و سایر سلولهای بدن حمله کرده و با تولید رادیکالهای آزاد باعث ایجاد التهاب در ریهها شوند.
در چنین شرایطی، تنها کاری که میتوان انجام داد تغییر عادات غذایی و مصرف خوراکهایی است که در کاهش تاثیر آلودگی هوا بر سلامت بدن به ما کمک کنند. آنتی اکسیدانها ترکیباتی هستند که در پایین آوردن تاثیرات منفی آلایندهها موثرند و در بسیاری از مواد غذایی یافت میشوند. بنابراین، با مصرف روزانه منابع غنی از آنتی اکسیدان میتوان از بروز انواع بیماریهای مرتبط با آلودگی هوا جلوگیری کرد.