روزه در ماه رمضان امری چالش‌برانگیز است، چون بیش از ۱۲ ساعت بدن بدون آب و غذا می‌ماند. اگرچه پرهیز از خوردن و آشامیدن از طلوع تا غروب خورشید بخش اصلی این ماه محسوب می‌شود، اما تأمین آب و مواد مغذی بدن در ساعات غیر روزه‌داری نیز اهمیت زیادی دارد. به همین دلیل، داشتن یک رژیم غذایی سالم در این بازه امری ضروری به شمار می‌آید.
یکی از نکات کلیدی برای حفظ سلامت در دوران روزه‌داری، هیدراته نگه داشتن بدن است. این مسئله کاملاً به فاصله زمانی بین افطار تا سحر بستگی دارد، زیرا روزه‌داران در ۱۲ ساعت بعدی قادر به نوشیدن هیچ‌گونه مایعات، حتی آب، نیستند. اینجاست که انتخاب نوشیدنی‌های مناسب می‌تواند به حفظ طراوت و تغذیه بدن در طول روز کمک کند.
کارشناسان تغذیه توصیه می‌کنند که برای تأمین آب بدن و رفع تشنگی در ماه رمضان، نوشیدنی‌هایی مثل آب نارگیل، دوغ، آب هندوانه و آب همراه با تخم شربتی مصرف شود. همچنین پیشنهاد می‌شود از نوشیدنی‌های شیرین و کافئین‌دار پرهیز شود. اما چرا این نوشیدنی‌ها گزینه‌های بهتری هستند؟
نوشیدنی‌های مفید برای روزه‌داران در ماه رمضان برای جلوگیری از تشنگی
در طول ماه رمضان، تأمین آب بدن و حفظ انرژی اهمیت زیادی دارد. انتخاب نوشیدنی‌های مناسب در ساعات افطار تا سحر می‌تواند به کاهش تشنگی، افزایش انرژی و حفظ سلامت کمک کند. در ادامه، چند گزینه‌ی سالم و مفید را معرفی خواهیم کرد:
۱. آب نارگیل
آب نارگیل یک نوشیدنی طبیعی و سرشار از الکترولیت است که به جبران کم‌آبی بدن بعد از ساعات طولانی روزه‌داری کمک می‌کند. این نوشیدنی کم‌کالری است و مواد مغذی مهمی مثل پتاسیم و منیزیم دارد که برای حفظ تعادل مایعات بدن ضروری‌اند. تحقیقات نشان داده‌اند که آب نارگیل نه‌تنها آبرسانی بالایی دارد، بلکه به تنظیم قند خون هم کمک می‌کند.
۲. دوغ
دوغ یک نوشیدنی پروبیوتیک است که علاوه بر خنک‌کنندگی، به هضم غذا کمک کرده و سلامت روده را تقویت می‌کند. این نوشیدنی می‌تواند جایگزین مناسبی برای نوشیدنی‌های صنعتی باشد و با افزودن نعناع یا زیره، طعم آن را خوشایندتر کرد. طبق تحقیقات، دوغ به اندازه‌ی آب برای کاهش گرمازدگی و تأمین آب بدن مفید است.
۳. آب هندوانه
هندوانه میوه‌ای آبدار و سرشار از ویتامین‌ها و آنتی‌اکسیدان‌هاست. نوشیدن آب هندوانه در وعده‌های افطار و سحر به رفع تشنگی و تأمین آب بدن کمک می‌کند. همچنین، این نوشیدنی طبیعی انرژی‌بخش است و می‌تواند احساس خستگی ناشی از روزه‌داری را کاهش دهد. بنابراین اگر به دنبال این هستید که بدانید سحری چی بخوریم که تشنه نشویم؟ آب هندوانه می‌تواند یکی از گزینه‌های شما باشد.
۴. آب همراه با تخم شربتی
ترکیب آب و تخم شربتی یک نوشیدنی مغذی و آبرسان ایجاد می‌کند. تخم شربتی سرشار از فیبر، امگا ۳ و آنتی‌اکسیدان‌هاست که باعث افزایش انرژی و ایجاد حس سیری می‌شود. این نوشیدنی گزینه‌ی مناسبی برای تأمین آب و مواد مغذی بدن در ماه رمضان است.
۵. جلاب
جلاب یکی از نوشیدنی‌های محبوب در منطقه شام، از جمله فلسطین، سوریه، لبنان و اردن است. این نوشیدنی قرمز رنگ از ترکیب عصاره‌ی خرما، شیره انگور و گلاب تهیه می‌شود و معمولاً با تکه‌های یخ سرو می‌شود. برای تزیین آن نیز، از کشمش و مغز کاج استفاده می‌کنند که طعم خاصی به آن می‌بخشد.
ترکیب شیره انگور و خرما طعمی متعادل و لذت‌بخش ایجاد می‌کند که عطش روزه‌داران را برطرف کرده و انرژی ازدست‌رفته را جبران می‌کند. علاوه بر طعم خوشایند، جلاب سرشار از کالری است و برای افرادی که پس از یک روز روزه‌داری نیاز به دریافت انرژی دارند، گزینه‌ی مناسبی محسوب می‌شود. امروزه، می‌توان این نوشیدنی را به‌راحتی در خانه با اضافه کردن آب به شربت آماده‌ی جلاب تهیه کرد.
۶. قمرالدین
قمرالدین یک نوشیدنی نارنجی‌رنگ و غلیظ است که از لواشک زردآلو تهیه می‌شود. گفته می‌شود که این نوشیدنی ریشه در سوریه دارد، به‌ویژه در منطقه غوطه که زردآلوهای مرغوب برای تهیه‌ی این نوشیدنی کشت می‌شوند.
قوام غلیظ و طعم قوی قمرالدین، آن را از آب زردآلو متمایز می‌کند. برخی برای طعم بهتر، گلاب یا بهارنارنج به آن اضافه می‌کنند. این نوشیدنی خنک و مغذی معمولاً با تکه‌های زردآلو تازه یا خشک سرو می‌شود.
قمرالدین برای روزه‌داران مفید است، زیرا به دلیل شیرینی طبیعی‌اش از سردرد و خستگی جلوگیری می‌کند و به حفظ انرژی و تأمین آب بدن کمک می‌کند. همچنین، این نوشیدنی سرشار از فیبر است که بعد از ساعت‌ها روزه‌داری به گوارش بهتر کمک می‌کند.
۷. تمبر هندی
تمبر هندی یکی از نوشیدنی‌های محبوب خاورمیانه است که با طعم ترش و شاداب‌کننده‌اش، تشنگی را کاملاً برطرف می‌کند. این نوشیدنی یادآور لیموناد غلیظ است، اما با طعمی متفاوت و عمیق‌تر. برای تهیه‌ی آن، تمبر هندی را در آب خیسانده و با مقداری شکر ترکیب می‌کنند. برخی نیز چند قطره آب‌لیمو اضافه می‌کنند تا طعم آن متعادل‌تر شود.
تمبر هندی علاوه بر طعم دلپذیر، فواید زیادی برای سلامتی دارد. این نوشیدنی خاصیت ضدالتهابی دارد و به تنظیم فشار خون کمک می‌کند. در بسیاری از شهرهای خاورمیانه، هنوز هم می‌توان دستفروشانی را دید که ظرف‌های بزرگ مسی پر از این نوشیدنی را روی دوش خود حمل می‌کنند. صدای برخورد دیسک‌های مسی کوچک که برای جلب توجه مشتریان به هم می‌زنند، نویدبخش یک لیوان خنک و گوارا بعد از یک روز گرم و طولانی است.
۸. عرق‌السوس (شربت شیرین‌بیان)
در حالی که بیشتر مردم شیرین‌بیان را به‌عنوان نوعی طعم‌دهنده در آب‌نبات‌ها می‌شناسند، در برخی کشورهای خاورمیانه، مخصوصاً مصر و سوریه، این گیاه پایه‌ی یک نوشیدنی محبوب در ماه رمضان است.
عرق‌السوس طعمی شیرین و در عین حال کمی تلخ دارد و معمولاً به‌صورت خنک سرو می‌عرق‌السوس طعمی شیرین و در عین حال کمی تلخ دارد و معمولاً به‌صورت خنک سرو می‌شود. علاوه بر اینکه بعد از یک روز طولانی روزه‌داری، خستگی را از بین می‌برد، خواص درمانی فراوانی هم دارد. این نوشیدنی سنتی به تقویت سیستم ایمنی، بهبود هضم و کاهش ترش‌کردگی معده کمک می‌کند.
یکی از ویژگی‌های جالب عرق‌السوس، تأثیر آن بر کاهش استرس است. این نوشیدنی سطح کورتیزول (هورمون استرس) را در بدن افزایش می‌دهد و به آرامش ذهن کمک می‌کند. همچنین، خواص ضدعفونی‌کننده‌ی طبیعی آن باعث می‌شود که برای تسکین گلودرد و مشکلات تنفسی مفید باشد.
در خیابان‌های مصر و سوریه، فروشندگان دوره‌گرد این نوشیدنی را در ظروف بزرگ حمل می‌کنند و آن را در لیوان‌های کوچک به مشتریان تشنه‌ی روزه‌دار عرضه می‌کنند.
۹. آبمیوه‌های طبیعی
هیچ چیز به‌اندازه‌ی یک لیوان آبمیوه‌ی تازه بعد از یک روز طولانی روزه‌داری نمی‌چسبد. نوشیدنی‌هایی که از پرتقال، آناناس، هندوانه یا انبه تهیه می‌شوند، سرشار از ویتامین‌ها هستند و به بدن آبرسانی می‌کنند. این آبمیوه‌ها به هضم غذا کمک می‌کنند و مایعات ازدست‌رفته‌ی بدن را جبران می‌کنند، به همین دلیل گزینه‌ی مناسب افطاری برای ماه رمضان محسوب می‌شوند.
برای افزایش ارزش غذایی، می‌توان ترکیبی از میوه‌های مختلف را با خرما یا آب نارگیل مخلوط کرد تا نوشیدنی مقوی‌تری به دست آید.
۱۰. زوبو
زوبو یک نوشیدنی خوش‌طعم است که از گلبرگ‌های خشک شده‌ی گیاه چای ترش (هیبیسکوس) تهیه می‌شود. این نوشیدنی که در سراسر نیجریه محبوب است، سرشار از آنتی‌اکسیدان‌هاست و طعم ترش و دل‌چسبی دارد که عطش را برطرف می‌کند.
بسیاری از افراد برای تقویت طعم زوبو، زنجبیل، آناناس یا میخک به آن اضافه می‌کنند که آن را به یک نوشیدنی خانگی عالی برای افطار تبدیل می‌کند. علاوه بر این، زوبو به بهبود هضم کمک کرده و فشار خون را کاهش می‌دهد، بنابراین گزینه‌ای عالی برای یک رژیم غذایی سالم محسوب می‌شود.
نوشیدنی‌های مضر که باید از آن‌ها در ماه رمضان پرهیز کرد
نوشیدنی‌های شیرین مانند نوشابه‌ها، آبمیوه‌های صنعتی و نوشیدنی‌های انرژی‌زا قند بالایی دارند و باعث افزایش ناگهانی قند خون و سپس افت شدید انرژی می‌شوند. این نوسانات قندی در طول روز می‌تواند باعث احساس خستگی و بی‌حالی شود.
همچنین، نوشیدنی‌های کافئین‌دار مانند قهوه و چای پررنگ ممکن است باعث کم‌آبی بدن شوند و در دسته غذاهایی که نباید در افطار بخورید، قرار می‌گیرند. بهتر است این نوشیدنی‌ها را در حد اعتدال مصرف کنید تا از مشکلاتی مثل بی‌خوابی و تشنگی شدید در طول روزه‌داری جلوگیری شود.
جمع‌بندی
انتخاب نوشیدنی‌های مناسب تأثیر زیادی در تأمین آب بدن و حفظ سلامت در ماه رمضان دارد. نوشیدنی‌هایی مثل آب نارگیل، دوغ، آب هندوانه و آب همراه با تخم شربتی می‌توانند به بدن کمک کنند تا بهتر با شرایط روزه‌داری سازگار شود. در کنار این نوشیدنی‌ها، برخی نوشیدنی‌های سنتی در کشورهای عربی نیز به کاهش تشنگی در رمضان کمک می‌کنند.
