اگر هلوی تازه به مقدار زیاد در دسترس باشد، خشک‌کردن یکی از بهترین راه‌ها برای نگهداری طولانی‌مدت از این میوه است. این کار هم ساده است و هم نتیجه‌ی آن خوراکی‌ای خوش‌طعم و سالم خواهد بود. هلو را می‌توان به سه روش خشک کرد: با استفاده از فر یا دستگاه خشک‌کن و یا قرار دادن در معرض آفتاب و هوا. هر سه روش به‌راحتی در خانه قابل انجام هستند و می‌توانند به حفظ خواص و طعم میوه کمک کنند. این سه روش در تهیه برگه زردآلو نیز کاربرد دارند و می‌توانید این میوه را با این روش‌ها خشک کنید.
هلوی خشک‌شده یا همان برگه هلو یک انواع میان وعده طبیعی و مغذی است و در تهیه انواع دسر و غذا نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین با رعایت چند نکته ساده در نحوه نگهداری، می‌توان ماندگاری آن را به‌طور قابل‌توجهی افزایش داد. در کنار خشک‌کردن، هلو برای تهیه مربا نیز گزینه مناسبی است، به‌ویژه مرباهایی با میزان شکر کمتر که طعم طبیعی میوه را بهتر حفظ می‌کنند و یادآور روزهای گرم تابستان هستند.
انتخاب هلو
هلوها معمولاً در دو نوع اصلی قرار می‌گیرند: هسته‌جدا و هسته‌چسبیده. هر دو برای خشک‌کردن یا استفاده در دستورهای مختلف مناسب هستند، اما اگر هدف صرفه‌جویی در زمان و سهولت در آماده‌سازی باشد، نوع هسته‌جدا انتخاب بهتری است.
در هلوهای هسته‌جدا، هسته به‌آسانی از گوشت میوه جدا می‌شود و برش‌زدن آن‌ها ساده‌تر است. در مقابل، هلوهای هسته‌چسبیده گوشت نرم‌تری دارند که به هسته چسبیده و جدا کردن آن‌ها به دقت بیشتری نیاز دارد. البته با کمی تمرین، برش این نوع هلو هم زمان‌بر نخواهد بود.
صرف‌نظر از نوع هلو، آنچه اهمیت دارد انتخاب میوه‌های رسیده و باکیفیت است؛ هلوهایی که کمی سفت باشند، وزن خوبی داشته باشند و با فشار ملایم در نزدیکی ساقه، کمی نرم شوند. این ویژگی‌ها نشان‌دهنده رسیدگی مناسب میوه هستند و نتیجه نهایی را هم بهتر می‌کنند.
نکات مهم برای خشک‌کردن هلو:
- ضخامت برش‌ها اهمیت دارد. برش‌هایی با ضخامت حدود ۶ تا ۹ میلی‌متر بهترین نتیجه را می‌دهند. اگر خیلی نازک باشند، سریع‌تر خشک می‌شوند اما ممکن است بافت آن‌ها بیش از حد خشک یا شکننده شود.
- خشک‌کردن را با حرارت ملایم انجام دهید. بالا بردن دما برای سرعت‌دادن به کار ممکن است وسوسه‌انگیز باشد، اما نتیجه خوبی نخواهد داشت. حرارت کم و زمان کافی، کلید حفظ طعم و بافت مناسب میوه است.
- انتظار کاهش حجم داشته باشید. از هر ۵/۵ کیلوگرم هلو تازه، در نهایت حدود ۵۰۰ تا ۷۰۰ گرم هلو خشک باقی می‌ماند؛ معادل حدود ۲ تا ۳ پیمانه.
- شرایط نگهداری مناسب را فراهم کنید. اگر هلوهای خشک در محیطی خنک، خشک و دور از نور نگهداری شوند، تا یک سال قابل استفاده خواهند بود بدون اینکه کیفیت آن‌ها افت کند.
مواد لازم برای تهیه برگه هلو
- ۵/۵ کیلوگرم هلو رسیده و نسبتاً سفت
- ¼ پیمانه آبلیمو (بهتر است از آبلیمو صنعتی (آبلیمو بطری‌شده آماده) استفاده شود، چون میزان ترشی (اسیدیته) آن کنترل‌شده و ثابت است.)
- ۵ پیمانه آب سرد
روش خشک‌کردن هلو با دستگاه خشک‌کن
- ابتدا آب سرد و آبلیمو را در یک کاسه بزرگ مخلوط کنید. این ترکیب از تغییر رنگ میوه‌ها هنگام خشک‌شدن جلوگیری می‌کند.
- وسایل مورد نیاز را آماده کنید: تخته برش، چاقوی کوچک و ظرفی برای دور ریختن هسته‌ها.
- هلوها را بشویید، از وسط برش بزنید و هسته آن‌ها را جدا کنید. سپس هر نیمه را به برش‌های نسبتاً نازک (حدود ۶ تا ۹ میلی‌متر) تقسیم کنید.
- برش‌ها را به مدت ۱۰ دقیقه در محلول آب و آبلیمو قرار دهید.
- بعد از آن، میوه‌ها را آبکش کرده و روی سینی دستگاه خشک‌کن بچینید. بین برش‌ها فاصله بگذارید تا جریان هوا راحت‌تر انجام شود.
- دمای دستگاه را روی حالت مخصوص میوه‌ها (حدود ۵۷ درجه سانتی‌گراد یا ۱۳۵ درجه فارنهایت) تنظیم کنید و اجازه دهید برش‌ها ۶ تا ۱۰ ساعت خشک شوند. در طول این زمان، سینی‌ها را چند بار جابه‌جا کنید تا خشک‌شدن یکنواخت باشد.
- وقتی برش‌ها دیگر حالت مرطوب نداشته باشند و به‌راحتی خم شوند بدون اینکه بشکنند، آماده‌اند. ممکن است برخی زودتر از بقیه خشک شوند؛ در این صورت آن‌ها را جدا کرده و کنار بگذارید.
نکات کاربردی در خشک‌کردن هلو با دستگاه خشک‌کن
مقدار هلو در این دستور قابل انعطاف است و بسته به نیاز، می‌توان حجم کمتری از میوه را نیز خشک کرد. مهم‌ترین نکته در فرآیند خشک‌کردن، رعایت حرارت ملایم و صرف زمان کافی است. بالا بردن دما برای سرعت‌بخشیدن به کار نه‌تنها تأثیری در کیفیت نهایی ندارد، بلکه ممکن است باعث تغییر رنگ یا از بین رفتن طعم طبیعی میوه شود.
از هر ۵/۵ کیلوگرم هلو تازه، معمولاً بین ۵۰۰ تا ۷۰۰ گرم هلو خشک به‌دست می‌آید. اگر بخواهید قبل از خشک‌کردن پوست هلوها را جدا کنید، می‌توانید از روش بلانچ‌کردن کمک بگیرید؛ یعنی ابتدا هلوها را چند ثانیه در آب جوش قرار دهید و بلافاصله در آب یخ بگذارید تا پوستشان راحت‌تر جدا شود.
برای ماندگاری بیشتر، هلوهای خشک‌شده باید در ظرف دربسته و در محیطی خنک، خشک و دور از نور مستقیم نگهداری شوند. در این شرایط، می‌توان تا حدود یک سال بدون افت کیفیت از آن‌ها استفاده کرد.
روش خشک‌کردن هلو در فر
- بعد از آماده‌سازی اولیه، برش‌های هلو را روی توری مخصوص خشک‌کردن قرار دهید و توری را در سینی فر بگذارید.
- فر را روی پایین‌ترین دمای ممکن (معمولاً بین ۶۰ تا ۷۵ درجه سانتی‌گراد) تنظیم کرده و در آن را کمی باز بگذارید تا بخار آزاد شود.
- زمان خشک‌شدن در فر بین ۵ تا ۸ ساعت متغیر است، بسته به ضخامت برش‌ها و دمای فر.
روش خشک‌کردن هلو در آفتاب
- مراحل آماده‌سازی مانند قبل انجام می‌شود.
- برش‌ها روی توری یا سینی قرار می‌گیرند و با یک پارچه نازک (مثل تنظیف) پوشانده می‌شوند تا از آلودگی و حشرات جلوگیری شود.
- برای نتیجه‌گیری بهتر، هوا باید گرم و خشک باشد؛ دمای بالای ۲۷ درجه و رطوبت کمتر از ۵۵ درصد برای این کار مناسب است.
- برش‌ها باید هر چند ساعت یک‌بار برگردانده شوند. ممکن است خشک‌شدن چند روز طول بکشد.
- شب‌ها باید سینی‌ها را به داخل منتقل کرد تا از رطوبت شبانه در امان بمانند.
هلو خشک‌شده یا همان چیپس هلو، یکی از میان‌وعده‌های ساده، خوش‌طعم و طبیعی به شمار می‌آید. تهیه آن در خانه بسیار آسان است و تنها به دو ماده نیاز دارد: هلوهای رسیده و آبلیمو. این روش هم طعم میوه را حفظ می‌کند و هم امکان نگهداری طولانی‌مدت را فراهم می‌سازد.
در کنار خشک‌کردن، روش‌های دیگری هم برای نگهداری هلو وجود دارد. کنسرو کردن و فریز کردن، دو گزینه کاربردی و قابل اعتماد هستند که بسته به شرایط و نیاز، می‌توان از آن‌ها استفاده کرد.
