انواع کلم را بشناسید

بیش از 400 گونه مختلف کلم وجود دارد که با اشکال گوناگون در سراسر جهان رشد می‌کنند. ظاهر انواع کلم می‌تواند متفاوت باشد، مثلا برگ‌ها ممکن است صاف یا ناهموار، سفت یا نرم باشند. از لحاظ تنوع رنگ، کلم‌ها در رنگ‌های سبز، سفید، قرمز و بنفش در طبیعت رشد می‌کنند. با این وجود و از میان صدها گونه، فقط تعداد معدودی به فروشگاه‌های مواد غذایی و میوه ‌فروشی‌ها راه پیدا می‌کنند.

اگرچه ممکن است کلم‌ در ظاهر بسیار شبیه انواع کاهو باشد، اما در واقع متعلق به تیره براسیکا (Brassica) است و کلم بروکلی، گل کلم و کلم پیچ نیز در این خانواده قرار می‌گیرند. کلم سرشار از ویتامین‌ها و مواد معدنی مختلف بوده و مصرف آن برای سلامتی مفید است. در این مقاله انواع کلم و ویژگی‌های ظاهری آن‌ها را معرفی می‌کنیم و به خواص کلی این ماده غذایی فوق‌العاده اشاره خواهیم کرد.

انواع کلم

کلم سبز

از نظر شکل ظاهری شبیه به کاهو آیسبرگ است و رایج‌ترین و پرمصرف‌ترین نوع کلم محسوب می‌شود. برگ‌های بیرونی این کلم به رنگ سبز تیره تا سبز ملایم است، در حالی که بخش داخلی برگ‌ها آن سبز کم رنگ یا سفید هستند. کلم سبز خام  بافت لاستیک مانندی دارد و عطر و طعم آن کمی تند و تیز است، اما هنگامی که پخته می‌شود بافت آن نرم شده و طعم شیرین‌تری به خود می‌گیرد. همیشه کلم سبزی را انتخاب کنید که برگ‌های آن منسجم بوده و پلاسیدگی نداشته باشد. قبل از استفاده، برگ‌های پژمرده بیرونی را جدا کرده و دور بریزید. کلم سبز را می‌توان به صورت خام و یا به صورت پخته در سوپ، دلمه یا به شکل کاسرول میل کرد.

کلم قرمز و بنفش

کلم‌های قرمز یا بنفش برای بالغ شدن به مدت زمان بیشتری نیاز دارند، بنابراین معمولا این گونه‌ها به اندازه کلم‌های سبز یا سفید نرم نیستند. بیشتر اوقات، این نوع کلم برای تهیه غذا، ترشی، سالاد و یا همراه با ساندویچ مورد استفاده قرار می‌گیرد. توجه داشته باشید که کلم قرمز هنگام پخت، رنگ پس می‌دهد و ممکن است رنگ غذایتان را تغییر دهد.

کلم پیچ (کلم ساووی)

خاستگاه کلم پیچ کشور ایتالیاست و برگ‌های چروکیده و سبز رنگی دارد و همچنین از لطیف‌ترین و شیرین‌ترین انواع کلم به حساب می‌آید. کلم پیچ تا حدی شبیه کلم سبز است. این نوع کلم برای تهیه دلمه کلم بهترین گزینه می‌باشد، زیرا برگ‌های آن انعطاف‌پذیری بیشتری دارند و در صورت پخت طولانی از هم باز نمی‌شوند.

کلم چیتی (کلم ناپا)

یکی دیگر از انواع کلم، کلم چینی نام دارد (اگرچه نام آن از کلمه ژاپنی “nappa” گرفته شده است). رنگ کلم چینی زرد و سبز بوه، برگ‌های موج‌داری دارد و ساقه آن نیز ترد و ضخیم است. از لحاظ طعم، کلم چینی یکی از ملایم‌ترین کلم‌ها محسوب می‌شود و می‌توان آن را به صورت خام یا پخته میل کرد و از سایر انواع کلم نرم‌تر و شیرین‌تر است.

بوک چوی

بوک چوی یک نوع کلم چینی است و برگ‌های صاف و تیغه‌ای دارد که از ساقه مرکزی خارج می‌شوند. برگ‌های آن سبز کم رنگ بوده و عطر و طعم ملایم و سبکی دارد. پختن بوک چوی باعث می‌شود که طعم شیرین‌تری پیدا کند. این نوع کلم سرشار از ویتامین آ، ویتامین ث و ویتامین کا است.

کلم بروکسل (کلم غنچه‌ای)

این نوع کلم شبیه به کلم پیچ است، اما از لحاظ اندازه بسیار کوچکتر و تقریبا به اندازه گردوست. از هر یک ساقه کلم بروکسل، ده‌ها کلم رشد می‌کند. کلم بروکسل نسبت به گونه‌های دیگر کلم‌ در برابر سرما مقاومت بیشتری دارد و در هوای خنک محصول بهتر و باکیفیت‌تری تولید می‌کند. برخلاف کلم‌های کوچکتر، کلم‌های بزرگتر معمولا طعم بی‌مزه و حتی تلخی دارند. این نوع کلم خواص متعددی دارد و برای رفع کم خونی مفید است. علاوه بر این، کلم بروکسل مقدار زیادی بتاکاروتن، آهن و اسیدفولیک دارد.

کلم بروکلی

کلم بروکلی یک گیاه سبز خوراکی و از خانواده کلم است که گل و ساقه بزرگ آن به عنوان یک سبزی خورده می‌شود. کلم بروکلی در کنار کلم، گل کلم، کلم بروکسل، بوک چوی، کلم جزو سبزیجات چلیپایی هستند. از همه مهم‌تر، کلم بروکلی یک منبع غذایی مملو از ویتامین‌ها، مواد معدنی، فیبر و آنتی اکسیدان‌ها است.

فواید کلم

کلم فواید بی‌شماری دارد و برای پیشگیری از بسیاری از امراض و آسیب‌ها موثر است. در ادامه به برخی از این فواید اشاره می‌کنیم.

کاهش علائم پیری

کلم و سایر سبزیجات چلیپایی حاوی مقادیر زیادی ویتامین C و E هستند که به تولید کلاژن کمک می‌کند و در نتیجه، پوست براق شده و چین و چروک آن کاهش پیدا می‌کند. ویتامین A به همراه ویتامین D از پوست محافظت می‌کنند و به پوست شما طراوت و جوانی می‌بخشند.

مبارزه با رادیکال‌های آزاد

کلم سرشار از آنتی اکسیدان است. آنتی اکسیدان‌ها در مبارزه با آسیب اکسیداتیو ناشی از رادیکال‌های آزاد و جلوگیری از طیف گسترده‌ای از بیماری‌ها موثرند.

افزایش سرعت ترمیم یافت‌ها

از برگ‌های کلم به عنوان ضماد استفاده می‌شود. استفاده از این برگ‌ها می‌تواند آسیب‌های پوستی ناشی از آکنه، پسوریازیس، اگزما، زخم، نیش حشرات و بثورات را کاهش دهد. برگ‌های رنده شده یا پوره شده کلم را می‌توان به طور مستقیم روی ناحیه آسیب دیده قرار داد و پانسمان کرد تا روند بهبود آن سریع‌تر شود.

کمک به کاهش حساسیت

انواع مختلف کلم خاصیت ضد التهابی دارند. آن‌ها سرشار از سولفورافان و گلوتامین هستند که از عوامل ضد التهابی قدرتمند به شمار می‌روند. مصرف منظم کلم می‌تواند شرایط سلامتی وخیم‌تر از التهاب مانند آلرژی، سوزش، تب، درد مفاصل و اختلالات پوستی را کاهش دهد.

کاهش خطر ابتلا به سرطان

سبزیجات خانواده کلم حاوی مقدار قابل توجهی گلوکوزینولات هستند که خاصیت ضد سرطان دارند. این ترکیبات رادیکال‌های آزاد را از بین می‌برند و در جلوگیری از بروز انواع مختلف سرطان نقش مهمی دارند. به طور خاص، کلم‌های قرمز دارای ترکیباتی مانند سینگرین، لوپول و سولفورافان هستند که می‌توانند از بروز سرطان جلوگیری کنند.

بهبود عملکرد دستگاه گوارش

کلم سرشار از فیبر بوده و در حفظ عملکرد دستگاه گوارش و سلامت آن موثر است. خوردن کلم می‌تواند از یبوست جلوگیری کند و به طور کلی، در درمان یبوست و اختلالات مرتبط با دستگاه گوارش بسیار مؤثر است.

کمک به کاهش وزن

کلم سرشار از مواد مغذی و ضروری است و تقریبا هیچ کالری و چربی ندارد، از این رو برای افرادی که در رژیم کاهش وزن هستند، یک گزینه بسیار عالی است. اگر دوست ندارید کلم را به شکل سبزی بخورید، می‌توانید آب کلم را بنوشید.

حفظ سلامت چشم

ویتامین A که یک ماده مغذی ضروری برای چشم است، در کلم یافت می‌شود و به حفظ بینایی کمک می‌کند. بتاکاروتن، یک آنتی اکسیدان موجود در کلم نیز در جلوگیری از تخریب ماکولا (تورم شبکیه) موثر است و باعث تاخیر در بروز آب مروارید می‌شود.

تقویت سلامت و زیبایی مو

کلم سرشار از بسیاری از مواد مغذی ضروری است که به حفظ سلامت مو کمک کرده و از ریزش آن جلوگیری می‌کند. همچنین، مصرف کلم مانع از خشکی مو و موخوره می‌شود. ویتامین C موجود در کلم برای تولید پروتئین کراتین که در درجه اول برای تشکیل تار مو و ناخن‌ها استفاده می‌شود، ضروری است.

حفظ سلامت قلب

کلم قرمز سرشار از ترکیباتی به نام آنتوسیانین است که باعث قرمزی رنگ آن می‌شود. مطالعات نشان داده‌اند که بین رژیم غذایی متشکل از غذاهای سرشار از این ترکیبات و کاهش بیماری‌های قلبی ارتباط مستقیم وجود دارد. در کنار این، کلم‌ها همچنین منابع خوبی از پتاسیم و کلسیم برای عملکرد سالم قلب هستند.

ایده آل برای مغز

کلم غذای مغز است. ویتامین کا و آنتوسیانین‌های موجود در کلم باعث تقویت عملکرد مغز و بهبود تمرکز ذهنی می‌شوند. ویتامین K همچنین برای محافظت از سلول‌های عصبی از آسیب و جلوگیری از بیماری‌های دژنراتیو ضروری است. کلم همچنین منبع غنی از ید است که یک ماده مفید و مهم برای مغز به حساب می‌آید.

استحکام استخوان‌ها

کلم‌ها منابع سرشاری از مواد مغذی مختلف هستند که برای ایجاد استخوان‌های مستحکم و قوی مورد استفاده قرار می‌گیرند. آن‌ها حاوی کلسیم، منیزیم و پتاسیم هستند که همگی به تقویت استخوان‌ها کمک می‌کنند. خوردن کلم همچنین می‌تواند در جلوگیری از بیماری‌هایی مانند پوکی استخوان موثر عمل کند.

تنظیم فشار خون

کلم قرمز منبع فراوانی از آنتوسیانین‌ها است که به کاهش فشار خون کمک می‌کند. خوردن کلم به طور مرتب در حفظ فشار خون طبیعی موثر است و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را کاهش می‌دهد.

مفید برای بیماران دیابت

پتاسیم موجود در کلم نه تنها برای کاهش فشار خون مفید است، بلکه به حفظ سطح قند خون نیز کمک می‌کند. همچنین، با کاهش استرس و اضطراب، سلامت روانی را بهبود می‌بخشد.

کمک به زنان باردار

کلم منبع غنی از فولات‌ است. فولات‌ ماده مغذی مهمی محسوب می‌شود که وجود آن در مراحل اولیه رشد جنین ضروریست. عدم وجود فولات می‌تواند باعث نقص لوله عصبی و سایر ناتوانی‌های مادرزادی در نوزادان شود. از این رو، این سبزی برای خانم‌های باردار مناسب است. اما نباید آن را به صورت خام مصرف کنند، زیرا خوردن کلم خام می‌تواند منجر به زایمان زودرس یا حتی سقط جنین شود.